ပန္းသတင္း (မတ္ ၂ဝ၁၁)

မိန္းမဆန္းတစ္ေယာက္
Martha Gellhom

မသိဂႍ

ျမန္မာျပည္မွာေရာ၊ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမဆို လုပ္ငန္းတူ အႏုပညာကို တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ ခ်စ္ၾကင္ နာစြာ ေဖးမကူညီရင္း ႏွစ္ဦးစလံုး လုပ္ကုိင္ေနၾကတဲ့ ဇနီးေမာင္ႏွံေတြ အေျမာက္အျမား ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မယူခင္က တစ္ေယာက္ရဲ႕ပညာကို တစ္ေယာက္ ေလးစားေက်နပ္ေနရာကေန၊ ယူလည္း ၿပီး ေရာ ခါးခါးသီးသီး ၿပဳိင္ဘက္ေတြျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ ေမာင္ႏွံကေတာ့ Hemingway နဲ႔ သူ႔တတိယဇနီးသည္၊ စစ္သတင္းေထာက္ war correspondent Martha Gellhom တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၀၈ ဖြား မာသာဂဲလ္ေဟာ္န္ဟာ နမည္ေက်ာ္ ဆရာ၀န္ႀကီးသမီးျဖစ္ၿပီး ခ်မ္းခ်မ္းသာသာႀကီးျပင္းလာ ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔မိခင္ကလည္း ထက္ျမက္ေခတ္မီသူျဖစ္ပါတယ္။ Bryn Mawr College ကို တစ္ႏွစ္ပဲ တက္ၿပီး သတင္းေထာက္ အလုပ္ စလုပ္ပါတယ္။ foreign correspondent အျဖစ္ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ ပါရီၿမဳိ႕ မွာ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ ေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ဥေရာပရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ ပါ၀င္ခဲ့ ၿပီး ၁၉၃၄ မွာ အဲဒီလႈပ္ရွားမႈအေၾကာင္း စာအုပ္ What Mad Pursuit ကို ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ ျပင္သစ္ မွာေနတုန္း စာေရးဆရာမ Collette ရဲ႕ သားနဲ႔လည္း ခ်စ္သူျဖစ္ခဲ့ေသးတယ္။

သူမဟာ ၁၉၃၆ မွ နာမည္ႀကီး Collier's Weekly စာေစာင္အတြက္ စစ္သတင္းေထာက္အျဖစ္ Spanish Civil War ကို သတင္းယူခဲ့ၿပီး ၁၉၃၈ ခုႏွစ္မွာ Hitler အာဏာရွိန္ စတက္လာတာကိုေရာ ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီးေရာ ၁၉၄၄ ဇြန္လ ၆ ရက္က ေနာ္မင္ဒီကမ္းေျခကို အဂၤလိပ္တပ္ အေမရိကန္တပ္ေတြ ဆိုက္ေရာက္ရာ D Day မွာေရာ ၁၉၆၇ အာရပ္ အစၥေရး စစ္ကုိေရာ ဗီယက္နမ္ စစ္အထိပါ ေရွ႕တန္း ေတြအထိ သြားေရာက္သတင္းယူခဲ့ရတဲ့ အလုပ္မ်ား အပါအ၀င္ သူမရဲ႕စစ္သတင္းေထာက္ သက္တမ္း ဟာျဖင့္ သူမအသက္ ၈၀ ေက်ာ္အထိ ၾကာရွည္ခဲ့ပါတယ္။ ၀တၳဳနဲ႔ ခရီးသြား စာေပ မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး သံုးသပ္ခ်က္ စာအုပ္မ်ား ကိုလည္း ေရးခဲ့ပါတယ္။ ၀တၳဳေတြ ေရးတဲ့အခါ သူႀကံဳခဲ့ရတဲ့ စစ္ သတင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး ကိစၥေတြကို အေျခခံေလ့ရွိပါတယ္။

၁၉၃၆ မွာ ဟဲမင္းေ၀းနဲ႔ စေတြ႕ခဲ့ေပမဲ့ ေနာက္ ၂ ႏွစ္ေလာက္ၾကာမွ ရင္းႏွီးလာပါတယ္။ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္ သူမအသက္ ၃၂ ႏွစ္နဲ႔ ဟဲမင္းေ၀း အသက္ ၄၁ ႏွစ္မွာ လက္ထပ္ခဲ့ၾကၿပီး ၁၉၄၄ ဇြန္လ ၆ ရက္က ေနာ္မင္ဒီကမ္းေျခမွာ သတင္းယူတဲ့ ကိစၥကေနျဖစ္လာတဲ့ မေက်နပ္မႈေတြ ႀကီးထြားလာရာက ၁၉၄၅ မွာ တရား၀င္ ကြဲ ပါေတာ့တယ္။ ဟဲမင္းေ၀းက ၁၉၄၀ ခုႏွစ္ထုတ္ For Whom the Bells Toll စာအုပ္ကို မာသာ အတြက္ ရည္ညႊန္းခဲ့ၿပီး အဲဒီထဲက ဇာတ္ေကာင္ မာရီယာ ဟာလည္း တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းအားျဖင့္ မာသာ ရဲ႕႐ုပ္ပံုကို အေျခခံပါတယ္။

မာသာ့မွာ ခ်စ္သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိခဲ့ၿပီး ဟဲမင္းေ၀းေနာက္ ၁၉၅၄မွာ Time မဂၢဇင္းက အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ Tom Matthews နဲ႔ လက္ထပ္ခဲ့ရာက ၁၉၆၃ မွာ ကြာရွင္းခဲ့ပါတယ္။ မာသာက အိမ္ ေထာင္ ေတြ ပ်က္လုိ႔ ၀မ္းမနည္းတဲ့အျပင္ လြတ္လပ္ၿပီ လြတ္လပ္ၿပီလုိ႔ ေအာ္ေနမယ့္ မိန္းမစားလုိ႔ သူမရဲ႕ မိတ္ေဆြ ေတြက မွတ္ခ်က္ခ်ၾကပါတယ္။

ဟဲမင္းေ၀းရဲ႕ က်န္ဇနီးသံုးေယာက္လို ခင္ပြန္းသည္ကုိ ျပဳစုယုယ အလုိလုိက္တာမ်ဳိး၊ မိန္းမေပြတာ၊ အရက္ေသာက္တာကို သည္းခံေပးတာမ်ဳိးဆို ေ၀လာေ၀း။ ေယာက်္ားကုိထားခဲ့ၿပီး ဟုိဟိုသည္သည္ သတင္းယူဖုိ႔ကိစၥ ခရီးေတြလည္း အျမဲထြက္ေနရပါတယ္။ မာသာက သူ႔အလုပ္သာလွ်င္ သူ႔ဘ၀မွာ အဓိက လုိ႔ မွတ္ယူတဲ့မိန္းမဆိုေတာ့ ဟဲမင္းေ၀းလို လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ ေက်ာ္ၾကားေနၿပီး ဗိုလ္၊ ဆရာ၊ သခင္ လုပ္ခ်င္သူ နဲ႔ အိမ္ေထာင္သက္ ၄ ႏွစ္ေက်ာ္မွာ ကြဲၾကတာဟာ အံ့ၾသစရာမဟုတ္ပါဘူး။ အစက တည္းက လက္ထပ္ ခဲ့ၾကတာကိုသာ အံ့ၾသစရာလုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။

ေအာင္ျမင္လွတဲ့ ဟဲမင္းေ၀းက သူနဲ႔ ပခံုးခ်င္းယွဥ္ႏုိင္ေအာင္ သတိၱရွိသူ၊ ထက္ျမတ္သူကို ဘယ္ ေလာက္ပဲ ခ်စ္ခ်စ္ ဘယေလာက္ပဲ အထင္ႀကီးႀကီး ဇနီးအျဖစ္ တာရွည္ေပါင္းလုိ႔မရျခင္းဟာ ေဘးလူ ေတြအေနနဲ႔ နားလည္ေပးႏုိင္စရာျဖစ္သလို၊ အရညအခ်င္းျပည့္၀ၿပီး အဲဒီေခတ္ကာလမွာေတာင္ စစ္သ တင္းေထာက္ လုပ္ရဲ တဲ့ မိန္းမက ခင္ပြန္းသည္အရိပ္မွာ ႐ိုက်ဳိးစြာ မေနႏုိင္တာကိုလည္း အျပစ္ေျပာလုိ႔ မရပါဘူး။

ႏွစ္ေယာက္စလံုးက သာမာန္ေယာက်္ား၊ သာမာန္မိန္းမေတြနဲ႔ အရည္အခ်င္းအရာေရာ စိတ္ဓာတ္အရ ပါ ေကာင္းတာျဖစ္ျဖစ္ ဆိုးတာျဖစ္ျဖစ္ လံုး၀မွမတူတဲ့ လူေတြကိုး။ ဟဲမင္းေ၀းက မာသာ့ကို ဒီမိန္းမ ေလာက္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ႀကီးတာ (ambitious ျဖစ္တာ) တစ္ခါမွ မျမင္ဖူးဘူးတဲ့။ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ႀကီးသ ေလာက္လည္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက ျဖစ္ေျမာက္ခဲ့ပါတယ္။ ႀကီးလာေတာ့ အင္မတန္ ေအာင္ျမင္ၾက တဲ့ ခပ္ထက္ထက္ အစ္ကုိ တစ္ေယာက္နဲ႔ ေမာင္တစ္ေယာက္ၾကားက ႀကီးျပင္းလာခဲ့ရတဲ့ မာသာက သူ ဒီလို မျဖစ္ခံႏုိင္႐ိုးလား လုိ႔ ေျပာဖူးပါတယ္။

က်န္ဇနီးေတြက ေဟာင္းေဟာင္း၊ သစ္သစ္ မစၥက္ဟဲမင္းေ၀း အေနနဲ႔သာ လူသိၾကတာဆိုေတာ့ ကိုယ္ ပိုင္ အရည္အခ်င္း နဲ႔ ရပ္တည္ႏုိင္တဲ့ နာမည္လည္း အေတာ္ပဲ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ မာသာက သူ႔ကို မစၥက္ဟဲ မင္းေ၀း လုိ႔ ရည္ညႊန္းရင္ ေဒါသူပုန္ထတတ္ပါတယ္။ သူ႔ကို ဗ်ဴးသူေတြကို ဟဲမင္းေ၀းအေၾကာင္းမေမးဖုိ႔ ႀကဳိတင္ တားထားေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီအထဲက ေမးမ်ားေမးမိလို႔ကေတာ့ ေသဖို႔သာျပင္လို႔ သတင္းေလာက မွာ ေျပာစမွတ္ ရွိပါတယ္။

၁၉၇၈ ခုႏွစ္ထုတ္ ခရီးသြားစာအုပ္ Travels With Myself and Another ထဲမွာ အိမ္ေထာင္က်စ ၁၉၄၁ တုန္း က တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ အာရွႏုိင္ငံတခြင္ ခရီသြားခဲ့တဲ့အေၾကာင္း Mr Ma's Tigers ေဆာင္းပါး ရွည္ထဲမွာ ဟဲမင္းေ၀း အေၾကာင္း ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ေရးထားေပမဲ့ UC (Unwilling Companion) ဆိုတဲ့ နာ မည္၀ွက္ပဲ သံုးပါတယ္။ ဟဲမင္းေ၀းကလည္း မာသာေခၚလို႔သာ ဂ်ီတုိက္ၿပီး လိုက္လာတာကိုး၊ ေနာက္ ပိုင္းမွာေတာ့ ေပါင္းသင္း စရာ စ႐ိုက္တူေတြ ေတြ႕ၿပီး အင္မတန္ကို ေပ်ာ္သြားပါတယ္။

UC လုိ႔သာဆိုတားေပမဲ့ သူမွန္းေတာ့ သိသာလွပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ကုိေရာက္ေတာ့ သူတုိ႔ကုိ ဂုဏ္ျပဳ တဲ့ ထမင္း၀ုိင္းမွာ ဟဲမင္းေ၀းတစ္ေယာက္တည္းနဲ႔ အိမ္ရွင္ေယာက်္ား ၁၄ ေယာက္တုိ႔ အျပန္ျပန္အလွန္ လွန္ ကမ္ေပ့ ၾကတာ UC ကလြဲလုိ႔ က်န္လူေတြ အကုန္ေမွာက္ကုန္ၾကသတဲ့။ ဟဲမင္းေ၀း မွ မဟုတ္ရင္ ဘယ္သူ ျဖစ္ႏုိင္ မွာတုန္း။

တ႐ုတ္ျပည္ကေန ျမန္မာျပည္ကိုလည္း လား႐ႈိးဘက္ကေန ခဏေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ မာသာက ျမန္မာ မိန္းကေလး ေခ်ာေခ်ာေလးေတြ ေရဘံုဘုိင္ေအာက္မွာ ေရခ်ဳိးေနၾကေလရဲ႕လုိ႔ ေရးပါတယ္။ စကၤာပူကို  ဆက္မသြားခင္ ရန္ကုန္ကို ခဏေရာက္ၾကျပန္ေတာ့ မိုးမက်ခင္ကေလး ၾကံဳရတဲ့ အပူဒဏ္ကုိ မခံႏုိင္ တာတစ္ေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ျပည္ကေန မာသာလက္ႏွစ္ဖက္လံုး ၀ဲစြဲလာလုိ႔ လက္အိပ္ထူထူစြပ္ၿပီး အႏူ႐ုပ္ ေပါက္ေနတာတစ္ေၾကာင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ဘယ္ဘုရားမွလည္း မဖူးလုိက္ရပါဘူး၊ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ကို အာရွတိုက္ ရဲ႕ ပုလဲ Pearl of the Orient လုိ႔ တင္စားၾကတာလည္း သူမ်က္ျမင္ေတြ႕ၾကံဳခြင့္မရခဲ့ပါဘူးလို႔ ခပ္ ညည္းညည္း ေရးပါတယ္။

အဲဒီ ခရီးစဥ္မွာ ခ်န္ေကရွိတ္အာဏာရေနခ်ိန္ဆိုေတာ့ ခ်ဴအင္လုိင္းနဲ႔ ခိုးေတြ႕ခဲ့ၾကရေသးတယ္။ မာသာ က ခ်ဴအင္လိုင္းကို ျမင္ျမင္ခ်င္း အထင္ႀကီးပါတယ္။ တုိင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္တုယ္လုိ႔ ဆို ပါတယ္။ အဲဒီေခတ္အခါက ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ကို တုိက္ခုိက္ၿပီး အဆံုးစြန္ အာဏာရွင္စနစ္ က်င့္သံုးေနတဲ့ မူဆိုလီနီနဲ႔ ဖက္စစ္၀ါဒကလည္း ေပၚေနခ်ိန္ဆိုေတာ့ ကမာၻအရပ္ရပ္မွာ ဖက္စစ္ကုိ ဆန္႔က်င္ေနၾက႐ံုမ က ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒဘက္ေတာ္သားေတြလည္း အေျမာက္အျမား ေပၚေပါက္လာပါေတာ့တယ္။ မာသာက လည္း ကြန္ျမဴနစ္ ၀ါဒ ယံုၾကည္သူျဖစ္ပါတယ္။ ဖက္ဆစ္၀ါဒဟာ ဘယ္ေလာက္မ်ား အဆံုးစြန္ေရာက္သ လဲဆိုရင္ သူတုိ႔ ေဆာင္ပုဒ္ က မူဆိုလီနီ အျမဲတမ္းမွန္သည္ (Mussolini is always right) ဆိုပဲ။

ခ်န္ေကရွိတ္က အံပံုျဖဳတ္ထားလုိ႔ သြားမရွိတဲ့ပံုနဲ႔ သူေတြ႕ခဲ့ရသတဲ့။ သူေဌးႀကီး မစၥတာကြန္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ႀကီး ခ်န္ေကရွိတ္၊ ေဒါက္တာ စူယက္ဆင္တုိ႔နဲ႔ အသီးသီး လက္ထပ္ထားတဲ့ စြန္း Soong ညီအစ္မသံုး ေယာက္နဲ႔လည္း ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ အႀကီးဆံုး မက္ဒန္မ္ကြန္း (Ai Ling)ကို မာသာေတြ႕ေတာ့  သူ၀တ္ ထားတဲ့ ကတၱီပါအနက္ တ႐ုတ္စတုိင္ အကၤ်ီပါ လည္ပင္းကေန ဒူးအထိစီၿပီးတပ္ထားတဲ့ ၾကယ္သီးေတြ က တစ္လံုးတည္း စိန္္ႀကီးေတြပါတဲ့။ အငယ္ဆံုး မက္ဒန္မ္ ခ်န္ေကရွိတ္ (May Ling)က အာဏာနဲ႔ စည္းစိမ္ ခ်မ္းသာ ကို မက္ေမာသူပါတဲ့။ ႏ်ဴးေယာက္ၿမဳိ႕ကုိသြားရင္ အပ်ံစား Waldorf Hotal ကို တစ္ ထပ္လံုး ငွားေန တာတဲ့။

႐ိုးစင္းတည္ၿငိမ္ၿပီး သိကၡာရွိတဲ့ ညီမအလတ္ မက္ဒန္မ္ စူယက္ဆင္ (Ching Ling)ကုိေတာ့ မာသာက ခ်ီးမြမ္းခ်စ္ခင္လို႔ မဆံုးပါဘူး။ (၁၉၈၁ မက္ဒန္မ္ စူယက္ဆင္ မဆံုးခင္က သူမကို တ႐ုတ္ျပည့္သူ႔သမၼတ ႏုိင္ငံ ရဲ႕ ဂုဏ္ထူးေဆာင္သမၼတဘြဲ႕ ေပးခဲ့ပါတယ္။ May Ling ကို ကဲ့ရဲ႕ၾကသေလာက္ Ching Ling ကို ကမာၻအရပ္ရပ္ က အထင္ႀကီးေလးစားၾကပါတယ္။)
၁၉၄၄ ဇြန္လ ၆ ရက္ ကေနာ္မင္ဒီကမ္းေျခကို အဂၤလိပ္တပ္ အေမရိကန္တပ္ေတြ ဆုိက္ေရာက္တဲ့ D Day မွာ သတင္းယူဖုိ႔ အေမရိကားကေန လန္ဒန္ကို ေလယာဥ္နဲ႔ ဟဲမင္းေ၀း ထြက္သြားၿပီး မာသာ့အ တြက္ လက္မွတ္စီစဥ္မေပးဘဲ ခ်န္ထားခဲ့ေတာ့ မာသာက စစ္လက္နက္ေတြတင္တဲ့ သေဘၤာနဲ႔ေရာက္ ေအာင္သြားခဲ့ပါတယ္။ ေရာက္တာနဲ႔ လန္ဒန္ဟိုတယ္ႀကီးတစ္ခုမွာ တည္းေနတဲ့ ဟဲမင္းေ၀းကို ခ်က္ခ်င္း ေျပးေတြ႕ၿပီး အႀကီးအက်ယ္ ရန္ျဖစ္ၾကပါေတာ့တယ္။ သူမကို အေမရိကားမွာ ခ်န္ထားခဲ့႐ံုမက မာသာ ေရာက္လာေတာ့ ဟဲမင္းေ၀း ကလည္း ဟိုတယ္ခန္းထဲမွာ သူ႔သူငယ္ခ်င္း ဓာတ္ပံုဆရာ Robert Capa ရဲ႕ဇနီး နဲ႔ တိတ္တိတ္ပုန္း ေပ်ာ္ေမြ႕ေနခ်ိန္ကိုး။

အဲဒီကတည္းက မာသာတို႔ကြဲၾကၿပီလုိ႔ ဆိုပါတယ္။ ဇြန္လ ၆ ရက္မွာေတာ့ ၾကက္ေျခနီသေဘၤာနဲ႔ D Day Invasion ကို မာသာလုိက္သြားၿပီး လူနာတင္ ထမ္းစင္သယ္သူအျဖစ္န႔ဲ ကမ္းကို ဆင္းၿပီး သတင္း ယူခဲ့ပါတယ္။ ဟဲမင္းေ၀း လည္း တျခားစစ္သေဘၤာနဲ႔ လုိက္သြားေပမဲ့ နာမည္ႀကီး စာေရးဆရာႀကီးမို႔ သေဘၤာကပၸတိန္ က အသက္ေဘးေတြ႕မွာ စိုးရိမ္လုိ႔ ကမ္းကို ေပးမဆင္းဘူးလုိ႔ ဟဲမင္းေ၀းရဲ႕ ဘ၀အ ေၾကာင္း စုေဆာင္းေရးသားသူ (biographer) Kenneth Lynn က ဆိုပါတယ္။

ဗီယက္နမ္စစ္ကုိ သတင္းသြားယူေတာ့ အေမရိကန္က မတရားက်ဴးေက်ာ္လို႔ ဗီယက္နမ္ လူထုေရာ အေမရိကန္စစ္သားေတြပါ ေသၾက ေက်ၾကရတယ္လုိ႔ မာသာက ေဒါကန္ၿပီး အတိအလင္း စြပ္စြဲေရး သားေတာ့ အေမရိကန္ အစိုးရက သူမကို ဗီယက္နမ္ ေနာက္ထပ္သြားခြင့္ ပိတ္ပင္လုိက္ပါတယ္။ အဲဒီ ေခတ္ကာလမွာ အေမရိကန္အစိုးရက မဟုတ္တာလုပ္ရင္ သို႔မဟုတ္ ၿဖီးရင္ အမ်ားအားျဖင့္ သတင္း ေထာက္ေတြက ဖံုးဖံုးဖိဖိေလး ေရးေပးတတ္ေပမဲ့ မာသာကေတာ့ ပက္ပက္စက္စက္ တြယ္ေတာ့တာ ကိုး။ ဒါေတြက ေနာက္ပိုင္း New Journalism လုိ႔ ေခၚၾကမယ့္ သတင္းတင္ျပမႈပံုစံရဲ႕ အေစာပိုင္းေျခ လွမ္းေတြေပါ့။

သတင္းေရးရာတင္မက သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြေတြအေပၚလည္း ေတာ္ေတာ္စြာတတ္ေပမဲ့ ေျဖာင့္မတ္တဲ့ သူ႔စိတ္ထားကို ခ်စ္ၾကေတာ့ သည္းညည္းခံေပါင္းၾကရွာပါတယ္။ အစိုးရပိုင္းကေတာ့ မာသာ့ကို သိပ္ကုိ မုန္းတီးၾကပါတယ္။ မာသာက ေနာက္ပိုင္း အေမရိကားမွာေတာင္ မေနေတာ့ဘဲ သူအိမ္ေတြ ၀ယ္ထား တဲ့ အာဖရိက နဲ႔ အဂၤလန္ စသည္တုိ႔မွာ ေနပါတယ္။ ခရီးလည္း မျပတ္သြားၿပီး သတင္းေဆာင္းပါးေတြ ေရးပါတယ္။

မာသာက လူမ်ဳိးေရး၀ါဒ (Racism)၊ အေမရိကန္ သမၼတ Nixon နဲ႔ စီနိတ္အမတ္ Joesph McCarthy တုိ႔ကို အေသမုန္းပါတယ္။ McCarthy က ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ကစလို႔ ၁၉၅၄ အထိ အေမရိကန္ပညာတတ္မ်ား အႏုပညာသမားမ်ားနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသမားတခ်ဳိ႕ကို ကြန္ျမဴနစ္လုိ႔ စြပ္စြဲၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုပ္ရွင္မင္းသား Sean Penn ရဲ႕အေဖ နာမည္ရ ႐ုပ္ရွင္ဒါ႐ိုက္တာ Leo Penn လည္း အလုပ္လုပ္ခြင့္မရေတာ့တဲ့အထဲ ပါခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ McCarthy ေခတ္အေၾကာင္းကုိ မာသာက ၁၉၆၇ ထုတ္ The Lowest Trees Have Tops လံုးခ်င္း၀တၳဳစာအုပ္မွာ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။

သူေရးခဲ့တဲ့ အျခားစာအုပ္ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ The Trouble I've Seen (1936)၊ A Stricken Field (1940)၊ နာဇီေတြရဲ႕ Dachau လူသတ္အက်ဥ္းစခန္းအေၾကာင္း တင္ျပတဲ့ The Wine of Astonishment (1948) The Face of War (1959)နဲ႔ Vietnam: A New Kind of War (1966) စတဲ့ စစ္မွတ္တမ္းစာအုပ္မ်ာအျပင္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ထုတ္ The View From the Ground (သူျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းကာလေတြအေၾကာင္း) တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀တၳဳတို ၀တၳဳရွည္ Novella ေတြလည္း ရသေျမာက္ စြာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

မာသာဂဲလ္ေဟာ္န္ရဲ႕ စာေတြ ထူးျခားခ်က္က ၀တၳဳျဖစ္ျဖစ္ သတင္းေထာက္ျဖစ္ျဖစ္ ေရးသားရာမွာ သတင္း ေထာက္ ေကာင္း ပီပီ အရာရာကို စူးစူးရွရွ ျမင္ႏုိင္စြမ္းရွိျခင္း၊ ထိထိမိမိ သေရာ္ႏုိင္ျခင္း၊ ထက္ ထက္ျမက္ျမက္ ေရးသားႏုိင္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေပါ့ရႊတ္ျခင္း လံုး၀မရွိတဲ့ ဟာသနဲ႔လည္း ေရးႏုိင္တာ ေၾကာင့္ အေၾကာင္းအရာအရေရာ ေရးဟန္ေၾကာင့္ပါ စာဖတ္သူေတြ စြဲမက္ၾကတယ္။ ခုထိလည္း မက္မက္ စက္စက္ ဖတ္ေနၾကတုန္းပါပဲ။

မာသာ့ စာေတြထဲမွာ တျခားလူေတြကိုသာ သေရာ္ၿပီး သူ႔ကိုယ္သူ သာဘာထိုးထိုး ေဖာ္ျပတတ္ဖုိ႔ ေ၀းစြ၊ သူမ မွားခဲ့တာေတြ၊ မဟုတ္တယုတ္ လုပ္ခဲ့တာေတြကိုလည္း အားရပါးရ ေဖာ္ထုတ္ေရးသားတတ္ပါ တယ္။ သူမဟာ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ျပန္သနားၿပီး ယုယေနတတ္သူ လံုး၀မဟုတ္ဘူးလုိ႔ သူ႔မိတ္ေဆြေတြက ေရးသား မွတ္ခ်က္ ခ်ပါတယ္။

 The London Daily Telegraph က မာသာဂဲလ္ေဟာ္န္ဟာ ၂၀ ရာစုႏွစ္အတြင္း အေတာ္ဆံုး စစ္သ တင္းေထာက္ ေတြထဲက တစ္ေယာက္အပါအ၀င္ျဖစ္တယ္လို႔ မွတ္တမ္းတင္ပါတယ္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ အသက္ ၈၁ ႏွစ္မွာ ပနားမားကို အေမရိကန္ က်ဴးေက်ာ္တာကိုသြားၿပီး သတင္းသြားယူ လုိက္ပါေသးတယ္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြအတြင္း ေဘာစ္နီးယားစစ္ကိုသြားၿပီး ေရွ႕တန္းသတင္းယူဖုိ႔ ၾကံ စည္ ခဲ့ေသးေပမဲ့ ကိုယ့္အသက္က ၈၀ ကို ေကာင္းေကာင္းေက်ာ္ေနၿပီျဖစ္တာကို သတိထားမိလုိ႔ မာသာက အင္းေလ စစ္တုိက္ေနတဲ့ေနရာကို သြားဖုိ႔ဆိုတာကလည္း အေရးၾကံဳလာရင္ ေျပးလႊားႏိုင္ စြမ္းရွိဖို႔လည္း လုိေသးသကြဲ႕လုိ႔ လက္ေလွ်ာ့၀န္ခံၿပီး မသြားခဲ့ပါဘူး။

၁၉၇၇ ခုႏွစ္၊ အသက္ ၈၉ ခုႏွစ္မွာ က်န္းမာေရး အေတာ္ဆိုး၀ါးေနၿပီး မ်က္စိေတြလည္း လံုး၀ကြယ္လု ေနၿပီျဖစ္ေနတဲ့ မာသာဂဲလ္ေဟာ္န္ဟာ သူေနထုိင္ရာ လန္ဒန္ၿမဳိ႕မွာ မိမိကိုယ္ကို အဆံုးစီရင္ၿပီး သူမ သြားလိုရာ ခရီး ကို ဆက္လက္ထြက္သြားပါေတာ့တယ္။

စာေရးသူ - မသိဂႍ
ျမန္မာသစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂ဝ၁၁
.