ဝင္းၿငိမ္း ႏွင္႔ စာေရးဆရာမ်ား ေပဖူးလႊာစာေပအင္တာဗ်ဴး, အပိုင္း (၂ဝ)

ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပုိင္းသုိ႔တစ္ေခါက္
နတ္ႏြယ္

"ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္း"၊ "တံခြန္တုိင္ေမာင္ႏွမမ်ား" စတဲ့ ပင္ကုိေရးစာအုပ္ေတြ၊ ဘာသာျပန္ စာအုပ္ေပါင္း မ်ားစြာ နဲ႔ စာခ်စ္သူမ်ား ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ၿပီးျဖစ္တဲ့ ဆရာနတ္ႏြယ္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုေပးဖုိ႔ စီစဥ္ ထားပါတယ္။
ဆရာ ေရးခဲ့တဲ့ ၀တၳဳေတြထဲက "ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္း"ကုိ ဂႏၳ၀င္စာေပရယ္လုိ႔ စာေပညာ႐ွင္အမ်ားစုက သတ္မွတ္ ၾကတာမုိ႔ ဆရာနဲ႔ ပထမဆံုး ေဆြးေႏြးမိတာက ဂႏၳ၀င္ စာေပဆုိတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ လုိ႔ ပါပဲ။

" ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းကုိ ဂႏၳ၀င္စာေပရယ္လုိ႔ စာေပပညာ႐ွင္အမ်ားစုက သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ဂႏၳ၀င္ ၀တၳဳ ဆုိတာ ဘယ္လုိ အဂၤါရပ္ေတြနဲ႔ ညီရမယ္လုိ႔ ဆရာ ယူဆပါသလဲ "
" ဂႏၳ၀င္၀တၳဳ ဆုိတာ ပါဠိနဲ႔ တဲြထားတဲ့ စကားလံုးပဲ။ ျမန္မာလုိ သက္သက္ ေျပာမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ သမုိင္း၀င္ ၀တၳဳေပါ့။ စာေပသမုိင္းမွာ စာရင္း၀င္တဲ့ ၀တၳဳတစ္ပုဒ္၊ ဒါမွမဟုတ္ စာေပသမုိင္းမွာ တင္က်န္ရစ္ ခဲ့တဲ့ ၀တၳဳ တစ္ပုဒ္ပဲေပါ့။ ဒါနဲ႔ ကုိ၀င္းၿငိမ္းေရ ... ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေ၀ါဟာရအေၾကာင္း နည္းနည္းေတာ့ ေျပာ ထားမွနဲ႔တူတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ၀တၳဳေတြကုိ ခဲြျခားတဲ့ေနရာမွာ ကာလအပုိင္းအျခားအရ "ဂႏၳ၀င္"နဲ႔ "ေခတ္ေပၚ" လုိ႔ ခဲြျခားေလ့႐ွိပါတယ္။

အဂၤလိပ္လုိေတာ့ Classic နဲ႔ Modern ေပါ့။ ဂႏၳ၀င္ ဆုိတာကေတာ့ အတိတ္ကာလက ထြက္ခဲ့ၿပီး ေပ်ာက္ကြယ္ တိမ္ျမွုပ္မသြားဘဲ စာေပသမုိင္းမွာ တင္က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ ၀တၳဳေတြပဲ ေပါ့။ ေခတ္ေပၚ ဆုိတာကေတာ့ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ ထြက္ေနတဲ့ ၀တၳဳေတြေပါ့။ အရင္တုန္းကေတာ့ ကာလေပၚ ဆုိတဲ့ စကားလံုး ကုိလည္း သံုးခဲ့ၾကတယ္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ ထြက္ေပၚလာတဲ့ ေခတ္ေပၚ ၀တၳဳေတြထဲမွာ တခ်ိဳ႕ က မထင္မ႐ွားနဲ႔ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၾကတယ္။ စံခ်ိန္မမီလုိ႔၊ ထူးထူးျခားျခား မ႐ွိလုိ႔၊ ျပည္သူလူထုက လက္မခံ လုိ႔ပဲေပါ့။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့လည္း ေပၚပင္လုိက္ၿပီး ေရးတာမုိ႔ အမ်ားႀကိဳက္၀တၳဳ ျဖစ္ ရတယ္။ Best Sellerေပါ့။

ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္ တစ္ခု ၾကားျဖတ္ၿပီး ေျပာရဦးမယ္။ အမ်ားႀကိဳက္၀တၳဳေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္ ဆန္႔က်င္ တုိက္ခုိက္ ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာစာေပမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ကမၻာ့စာေပမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ အမ်ားႀကိဳက္ ၀တၳဳ ေတြ ဟာဒီလုိပဲ ရွိေနၾကမွာပဲ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆုိေတာ့ စာဖတ္ပရိသတ္မွာ အမ်ိဳးမ်ိဳး ႐ွိၾကတယ္ မဟုတ္လား။ စာဖတ္ပရိသတ္ အမ်ားစုဟာ တဖတ္သက္ ႏုၾကေသးတယ္။ စာကုိ အေပ်ာ္ပဲ ဖတ္ခ်င္ ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ အမ်ားႀကိဳက္ စာေပဆုိတာ ႐ွိေနမွာပဲ။ ဒီကမွတစ္ဆင့္ ရင့္က်က္တဲ့ စာဖတ္သူေတြနဲ႔ ရင့္က်က္တဲ့ စာေပ ေပၚထြန္းလာရမွာပဲ။

အဲ ... ေစာေစာက စကားကုိ ျပန္ဆက္ရေအာင္။ ေခတ္ေပၚ၀တၳဳေတြမွာ တခ်ိဳ႕ဟာ အဆင့္အတန္း မမီလုိ႔ ထင္မ႐ွားနဲ႔ ေပ်ာက္ကြယ္သြားရတယ္။ အခ်ိဳ႕က အမ်ားႀကိဳက္၀တၳဳျဖစ္လာတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အဘက္ ဘက္ က ဒါမွမဟုတ္ တစ္ခုခု တစ္ေနရာရာမွာ အထူးတလည္ ေကာင္းမြန္တာေၾကာင့္ စာဖတ္သူေတြ အထူး ဂ႐ုျပဳစရာ ျဖစ္လာတယ္။ စာေပေ၀ဖန္ေရး သမားေတြနဲ႔ စာေပပညာ႐ွင္ေတြကလည္း ေ၀ဖန္ အကဲျဖတ္လာ ၾကတယ္။ အဲဒီအခါမွာ အဲဒီ၀တၳဳဟာ စာေပမွတ္တုိင္တစ္ခု ျဖစ္လာတယ္။ အခ်ိန္ကာလ ၾကာလာတဲ့ အခါမွာ စာေပသမုိင္းမွာ စာရင္း၀င္လာတယ္။ အဲဒီအခါ အဲဒီ၀တၳဳကုိ အသိအမွတ္ ျပဳၾကရတယ္။ ဆုိလုိတဲ့ သေဘာကေတာ့ ထူးျခားေကာင္းမြန္တဲ့ ၀တၳဳတစ္ပုဒ္ဟာ အခ်ိန္ကာလ တစ္ခုကုိ ျဖတ္ေက်ာ္ႏုိင္ တဲ႕ အခါမွာ စာေပသမုိင္း၀င္ ဂႏၳ၀င္၀တၳဳတစ္ပုဒ္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ မွာ ေတာ့ သူ႔ကုိ ေခတ္ေပၚဂႏၳ၀င္ ၀တၳဳလုိ႔လည္း ေခၚၾကပါတယ္။ Modern Classic ေပါ့။

ေကာင္းၿပီ ... ကုိ၀င္းၿငိမ္း ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းကုိ ေျဖၾကည့္ရေအာင္။ ဂႏၳ၀င္၀တၳဳဆုိတာ ဘယ္လုိ အဂၤါရပ္ ေတြ နဲ႔ ညီရမယ္ လုိ႔ ဆရာ ယူဆပါသလဲလုိ႔ ေမးထားတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ ေစာေစာက ေျပာခဲ့တဲ့အထဲမွာ ပါပါတယ္။ ဂႏၳ၀င္၀တၳဳဆုိတာဟာ စာေပသမုိင္းမွာ တင္က်န္ရစ္ ခဲ့ ေလာက္ေအာင္ ေကာင္းမြန္တဲ့ ၀တၳဳမ်ိဳးကုိ ဆုိလုိပါတယ္။ အဲဒီေလာက္ ေကာင္းမြန္ဖုိ႔ ဆုိတာလည္း အဘက္ဘက္ က ေကာင္းမြန္မွ ျဖစ္ပါမယ္။ ဒါမွ မဟုတ္ တစ္ခုခု တစ္ေနရာရာမွာ ထူးျခား ေကာင္းမြန္ ရပါမယ္။

ထပ္ၿပီး ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီ၀တၳဳဟာ ခုိင္မာတဲ့ ဦးတည္ခ်က္တစ္ခု ႐ွိရပါမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ၀တၳဳ တစ္ပုဒ္ ကုိ ဖတ္ၿပီး စာေရးဆရာရဲ႕ အယူအဆနဲ႔ စာေရးဆရာရဲ႕ ဆုိလုိရင္းကုိ ႐ွာရပါတယ္။ ၀တၳဳတစ္ပုဒ္ ကုိ ဖတ္ၿပီး ဘာမွ နားမလည္ဘူး ဆုိရင္ အဲဒီ၀တၳဳဟာ အလကားပါပဲ။ စာေရးဆရာက ဘာ ဆုိလုိခ်င္ မွန္း မသိဘူးလုိ႔ အေျပာခံရရင္ ဒီ၀တၳဳဘာမွ အဓိပၸာယ္ မ႐ွိေတာ့ဘူး။
ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ဒီ၀တၳဳဟာ ေခတ္တစ္ခု၊ စနစ္တစ္ခု၊ အယူအဆတစ္ခု ဒါမွမဟုတ္ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုကုိ ေပၚလြင္ေအာင္ ေဖာ္ျပႏုိင္ရပါမယ္။ ဒီေနရာမွာ ၀ါးတားတား၊ ဟုိေနရာမွာ ၀ါးတားတား ဆုိရင္ အလကား ပါပဲ။

ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီ၀တၳဳဟာ အေျချပဳထားတဲ့ကာလ၊ ေဒသနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြဟာလည္း တိက်မွန္ကန္ရပါ မယ္။ ဒါမွ ၀တၳဳဟာ အသက္၀င္ၿပီး လႈပ္႐ွားေနပါလိမ့္မယ္။
ဒီေနာက္ မွာေတာ့ ၀တၳဳေရးသားမႈ အတတ္ပညာပုိင္းအရ ဇာတ္ေဆာင္စ႐ုိက္ ပီျပင္ရမယ္။ ဇာတ္အိမ္ တည္ ေဆာက္မႈ ခုိင္ခံ့ရေအာင္ ေရးသားဖဲြ႕ဆုိမႈ အားေကာင္းရမယ္ေပါ့။

ဒါေလာက္ဆုိရင္ ေတာ္ေလာက္ၿပီနဲ႔ တူတယ္ ကုိ၀င္းၿငိမ္း။ ဒါထက္ မ်ားသြားရင္ စာအုပ္ထဲက သေဘာ တရား ေတြ ျဖစ္ကုန္လိမ့္မယ္။ အမွန္အတုိင္း ေျပာရရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ စာေရးဆရာေတြဟာ မ်ားေသာ အားျဖင့္ေတာ့ ကုိယ့္၀တၳဳ ကုိယ္ ေကာင္းေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး ေရးၾကတာခ်ည္းပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္သူမွ ကုိယ့္ ၀တၳဳကုိ ဂႏၳ၀င္၀တၳဳႀကီး ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္လုိ အဂၤါ ရပ္ေတြနဲ႔ ညီညႊတ္ ေအာင္ ဆုိၿပီး ဇယားခ် မ်ဥ္းပိတ္ၿပီး မေရးၾကပါဘူး။ စာေပ အႏုပညာမွာ ဒီလုိ လုပ္လုိ႔လည္း မရပါဘူး။ အေရးအႀကီးဆံုး ကေတာ့ စာေရးဆရာရဲ႕ ႐ုိးသားမႈနဲ႔ ႀကိဳးစားမႈပါပဲ"
" ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္း ကုိ ေရးဖုိ႔ ဆရာ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ ၾကာေအာင္ ႀကဳးစားအားထုတ္ခဲ့ရပါသလဲ"

" ၁၉၅၆-၅၇ ေလာက္ တုန္းက ေတာ္လ္စတြိဳင္းရဲ႕ "စစ္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး"ကုိ ကၽြန္ေတာ္ ဖတ္ရတယ္။ တကၠ သုိလ္ေက်ာ့႐ွင္း ဆီက ငွားဖတ္တာပဲ။ ရက္ႏွစ္ဆယ္တိတိ ဖတ္ရတယ္။ အဲဒီ၀တၳဳႀကီးကုိ ဖတ္ၿပီးတဲ့အခါမွာ ငါလည္း ဒီလို ၀တၳဳႀကီးမ်ိဳး တစ္ပုဒ္ေလာက္ ေရးၾကည့္ရရင္ ေကာင္းမွာပဲလုိ႔ စိတ္ကူးမိခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခါ ေနာက္ပုိင္း မွာ "ေဇာ့ေတာ့ယက္စကီး"ရဲ႕ "ကာရာမေတာ့ ညီအစ္ကုိမ်ား" စတဲ့ ကမၻာ့ ဂႏၳ၀င္၀တၳဳႀကီး ေတြကုိ ဆက္ဖတ္ရတဲ့အခါမွာ သူတုိ႔လုိပဲ ဇာတ္အိမ္ႀကီးႀကီး၊ ဇာတ္ေကာင္မ်ားမ်ားနဲ႔ အေၾကာင္းအရာႀကီး တစ္ခု ကုိ ေရးခ်င္စိတ္ေတြ ပုိၿပီး ျဖစ္ေပၚလာမိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာအေၾကာင္း ေရးမယ္လုိ႔ေတာ့ ေခါင္းထဲ မွာ တိတိက်က် မ႐ွိေသးဘူး။ အားက်မိတာပဲ ႐ွိတယ္။

ဒီလုိနဲ႔ တစ္ခါ ၁၉၆၀ ျပည့္ေလာက္မွာ "မစ္ေခး႐ိႈလုိေကာ့"႐ဲ႕ "တၿငိမ့္ၿငိမ့္ဒြန္"ကုိ ဖတ္ရျပန္တယ္။ ဒီတစ္ခါ မွာေတာ့ ဘာအေၾကာင္း ေရးမယ္ဆုိတာ ေခါင္းထဲမွာ တိတိက်က် ဆံုးျဖတ္မိေတာ့တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိ ေတာ့ "တၿငိမ့္ၿငိမ့္ဒြန္"ဟာ ေကာ့ဆက္လူမ်ိဳး ေတြ အေၾကာင္း ေရးထားတာ ျဖစ္တယ္။ ပထမကမၻာစစ္ရဲ႕ ေအာက္တုိဘာ ေတာ္လွန္ေရး ကုိ အေျချပဳထားတယ္။ ေကာ့ဆက္လူမ်ိဳးေတြဟာ သတၱိ႐ွိတယ္။ တိက်တယ္၊ ျပတ္သားတယ္။

ၾကမ္းတမ္းတယ္၊ ႐ုိးသားတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ စ႐ုိက္ေတြကုိ ဖတ္ရတာ ၾကက္သီး တဖိမ့္ဖိမ့္ ထရတယ္။ ဒီအခါမွာ ကၽြန္ေတာ္ ကခ်င္ ေတြကုိ သတိရမိတယ္။
ကၽြန္ေတာ္က ျမစ္ႀကီးနား ဇာတိျဖစ္ၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ႀကီးျပင္းခဲ့ရတယ္။ ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ စ႐ုိက္ ဟာ ႐ု႐ွားျပည္ ေကာ့ဆက္ေတြလုိပဲ သတၱိ႐ွိတယ္၊ ျပတ္သားတယ္၊ ၾကမ္းတမ္းတယ္၊ ႐ုိးသားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းကုိ ေရးမယ္လုိ႔ ဆံုးျဖတ္လုိက္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ပံုဂံစာအုပ္တုိက္ က ျမန္မာ၀တၳဳ႐ွည္ႀကီးေတြ ထုတ္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ ႐ွိလာတယ္။ ပုဂံ ႏွစ္လည္စာအုပ္ေတြ ထြက္ဖုိ႔ ခဲြတမ္းခ်ၾက တယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ ႏွစ္လည္အတြက္ တာ၀န္ယူလုိက္ၿပီး ေရးထားဖုိ႔ ျပင္ဆင္ရတယ္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ကုိ သြားၿပီး ကြင္းဆင္းေလ့လာတာ ေ႐ွ႕မီ၊ ေနာက္မီ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြကုိ ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းတာ၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးတမ္းနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ စာအုပ္ေတြ စုေဆာင္းရတာ၊ ဖတ္ရတာ၊ မွတ္စုထုတ္ရတာ၊ ေျမပံုၾကမ္းေတြ ေရးဆဲြရတာ စုစုေပါင္း ၿပီးစီးျပင္းထန္ထန္ ျပင္ဆင္ရတဲ့ အခ်ိန္ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ ႐ွိပါတယ္။ ဒါက ပထမတဲြအတြက္ပါ။ ဒုတိယတဲြအတြက္ တစ္ႏွစ္ ျပင္ဆင္ရပါတယ္"

" ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းရဲ႕ အစမွာ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီလက္ထက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြ ပ်က္သြားတာ နဲ႔ ဇာတ္လမ္းဖြင့္ထားပါတယ္။ ဆရာ အခု ေရးထားတဲ့ အပုိင္းႏွစ္အထိက အဂၤလိပ္ လက္ထက္ မွာပဲ ႐ွိေနေသးတယ္။ ဆက္ေရးဖုိ႔ ရည္႐ြယ္ခ်က္႐ွိပါသလား "
" ဆက္ေရးဖုိ႔ ႐ွိပါတယ္။ ၀တၳဳတစ္ပုဒ္ကုိ စမိရင္ေတာ့ ဆံုးေအာင္ ဆက္ေရးရေတာ့မွာေပါ့။ အတဲြ ၃ ကုိ ေၾကညာ ထားတာ ၾကာပါၿပီ။ ဆယ္ေဖာင္ေလာက္လည္း ေရးၿပီးေနပါၿပီ။ အတဲြ ၁ ကုိ ၁၉၆၆ မွာ ထုတ္ၿပီး အတဲြ ၂ ကုိ ၁၉၆၇ မွာ ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ အခုဆုိရင္ ခါးျပတ္သြားတာ ၁၆ ႏွစ္ေတာင္ ႐ွိသြားၿပီ။ အတဲြ ၁ ထြက္ၿပီး တဲ့ အခ်ိန္တုန္းက ခင္ဗ်ား ၀တၳဳႀကီး ၿပီးေအာင္ ဘယ္ႏွႏွစ္ ၾကာမလဲလုိ႔ မိတ္ေဆြေတြက ေမးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ေနာက္ခဲ့တယ္။ မစ္ေခး႐ိႈလုိေကာ့ဟာ "ေတာ႐ုိင္းေျမ" ပထမတဲြကုိ ေရးၿပီး ၁၅ ႏွစ္ၾကာ မွ ဒုတိယတဲြ ကုိ ေရးတယ္လုိ႔။ အခု အတဲြ ၂ ထြက္ၿပီးတာ ၁၆ ႏွစ္ဆုိေတာ့ စံခ်ိန္က်ိဳးသြားၿပီေပါ့။

အခုေတာ့ ေနာက္အတဲြေတြကုိ ဆက္ထုတ္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ လုပ္ေနပါၿပီ။ ဒီလုိ ၀တၳဳမ်ိဳးကုိ ထုတ္ဖုိ႔အတြက္ ထုတ္ေ၀သူ "လူမုိက္" တစ္ေယာက္လည္း လုိအပ္တယ္ မဟုတ္လား။ အခုေတာ့ "လူမုိက္" တစ္ေယာက္ ေတြ႕ ထားပါၿပီ။ အဆင္သင့္ရင္ေတာ့ ေနာက္အတဲြေတြနဲ႔ ပထမ ထုတ္ၿပီး အတဲြႏွစ္တဲြကုိ တစ္ၿပိဳင္တည္း ထုတ္ဖုိ႔ ရည္စူးထားပါတယ္။ အတဲြ ၁ကေန ၅ အထိေပါ့။ "ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္း"ကုိ စ ေရးစဥ္ ကတည္းက အၾကမ္းဖ်င္း ပုိင္းထားတဲ့ အတဲြေတြကေတာ့ အတဲြ ၁ မွာ ၁၈၈၄ ကေန ၁၉၀၀ ျပည့္၊ အတဲြ ၂ မွာ ၁၉၀၁ ကေန ၁၉၁၅၊ အတဲြ ၃ မွာ ၁၉၁၆ ကေန ၁၉၄၂၊ အတဲြ ၄ မွာ ၁၉၄၂ ကေန ၁၉၄၈၊ အတဲြ ၅ မွာ ၁၉၄၈ ကေန ၁၉၆၃ ထိ ေရးဖုိ႔ပါပဲ"

" ေက်းဇူးပါပဲ ဆရာ။ ဒါေလာက္ မ်ားျပားတဲ့ ဇာတ္ေဆာင္ေတြရဲ႕ စ႐ုိက္ေတြကုိ ဆရာ ဘယ္လုိ ဖန္တီးယူ ပါသလဲ "
" ဒါကေတာ့ ထံုးစံအတုိင္းပါပဲ။ စာေရးဆရာတစ္ေယာက္ဟာ ဇာတ္ေဆာင္တစ္ေယာက္ကုိ ဖန္တီးတဲ့ ေနရာ မွာ သူ သိဖူး၊ ျမင္ဖူး၊ ၾကားဖူးတဲ့လူေတြ တစ္ေယာက္ႏွစ္ေယာက္၊ ေလး ငါးေယာက္ကုိ ေပါင္းၿပီး ဖန္တီးၾက တာပါပဲ။ ဆရာတက္တုိးရဲ႕ စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ "ဇာတ္ေပါင္းစုဇာတ္ေဆာင္"ေပါ့
" ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းမွာ အဓိကဇာတ္ေဆာင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ စ႐ုိက္မ်ား ေျပာင္းျပန္ ျဖစ္ေလာက္ တဲ့ အထိ ေျပာင္းသြားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဥပမာ-ေမာင္ေ႐ႊ၀ါ၊ ေ႐ႊနီ နန္းရင္၊ နန္းခင္၊ လဗ်ဂမ္ ဒီဇာတ္ေဆာင္ေတြရဲ႕ စ႐ုိက္ ဖန္တီးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာ့မွာ သီးျခားရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ား ႐ွိပါ သလား"

" သီးျခား ရည္ညႊန္းခ်က္ မ႐ွိပါဘူး။ လူေတြရဲ႕ သဘာ၀၊ လူေတြရဲ႕ ေျပာင္းလဲတတ္မႈ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေလာက ႀကီးရဲ႕ ေျပာင္းလဲတတ္မႈကုိ ေဖာ္ျပတာပါပဲ။ ကုိ၀င္းၿငိမ္းလည္း ေတြ႕ဖူး၊ ျမင္ဖူးေနမွာပါပဲ။ မေန႔က ဆုိးသြမ္း မုိက္မဲေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္ဟာ ဒီေန႔ အျမင္မွန္ရၿပီး ေကာင္းမြန္လိမၼာသြားတာ။ မေန႔က သူေတာ္ေကာင္း ေယာင္ေဆာင္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္ဟာ ဒီေန႔ အေရၿခံဳကြာၿပီး လူလိမ္ လူေကာက္ တစ္ေယာက္ျဖစ္သြားတာ ေတြေပၚမွာ ေလာကရဲ႕ သဘာ၀ပါပဲ။ လူေတြဟာ သူတုိ႔ေတြ႕ႀကံဳျဖတ္သန္းရတဲ့ အေတြ႕ အႀကံဳ ေတြေပၚမွာ မူတည္ၿပီး အယူအဆနဲ႔ အျပဳအမူေတြ ေျပာင္းလဲ တတ္ပါတယ္။ ဘယ္သူမွ အေၾကာင္းမဲ့ ေျပာင္းလဲသြားတယ္ရယ္လုိ႔ မ႐ွိပါဘူး။ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပုိင္းက ဇာတ္ေကာင္ ေတြ ဟာလည္း ဒီသေဘာအတုိင္းပါပဲ"

" ဆရာ့၀တၳဳေတြထဲက ေတာ္ေတာ္ေစာေစာပုိင္းက ေရးခဲ့တဲ့ "အျပာ"ဆုိတဲ့ ၀တၳဳကုိ ကၽြန္ေတာ္ ဖတ္မိပါ တယ္။ ဒီ၀တၳဳမွာ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသား ေမာင္လွျမင့္ဟာ ေက်ာင္းမွ ေ႐ႊစင္ဦး ရဲ႕ အခ်စ္ကုိ မရတဲ့ အတြက္ ေက်ာင္းမတက္၊ စာေမးပဲြ မေျဖ၊ ေတေပေလလြင့္ပ်က္စီးခဲ့ရတယ္။ အခ်စ္အတြက္နဲ႔ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ ဒါေလာက္ ပ်က္စီးရတာကုိ ဖဲြ႕ဆုိျပရင္ စာဖတ္ပရိသတ္ လူငယ္ေတြအတြက္ မထိခုိက္ေစႏုိင္ဘူးလား ဆရာ"

" အျပာမွာ ေမာင္လွျမင့္ ဟာ ေ႐ႊစင္ဦး အတြက္ ေလလြင့္ရတာမွန္ပါတယ္။ ေမာင္လွျမင့္ရဲ႕ မုိက္မဲ ေတြေ၀မႈ ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ "အထိန္း"ေတြ ႐ွိပါတယ္။ စိတ္ထား ျဖဴစင္ ျပည့္၀တဲ့ မယဥ္ႏြယ္၊ အလုပ္သမား ေခါင္းေဆာင္ ကုိသန္းဟိန္း စသူေတြနဲ႔ ထိန္းထားပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး မွာ ေမာင္လွျမင့္ဟာ သူ႔ရဲ႕ အမွားေတြကုိ သိ႐ွိၿပီး ျပည္သူေတြဘက္က မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ ခဲ့ပါတယ္။ ေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြအတြက္ ဆင္ျခင္ဖြယ္ရာ ျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္။ ကုိ၀င္းၿငိမ္း ေ၀ဖန္မႈ အတြက္လည္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္"
" ဆရာက ဘာသာျပန္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရးတာဆုိေတာ့ ဘာသာျပန္ဘက္ ဆက္လုိက္ရေအာင္။ ဘာသာျပန္ဖုိ႔ စာအုပ္ ေ႐ြးရာမွာ ဘယ္လုိမူနဲ႔ ေ႐ြးပါသလဲ "

" ပထမဆံုး အခ်က္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ႀကိဳက္တဲ့စာအုပ္ ျဖစ္ဖုိ႔ပါပဲ။ စာအုပ္တစ္အုပ္ကုိ ကၽြန္ေတာ္ မႀကိဳက္ဘဲ နဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ မျပန္ဘူး။ ရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ ဇာတ္လမ္းကုိ ႀကိဳက္႐ံုတင္ မဟုတ္ပါဘူး အေရးအသား ကုိပါ ႀကိဳက္မွ ျပန္ပါတယ္။ မူရင္းဆရာရဲ႕ အေရးအသားကုိ မႀကိဳက္ရင္ ဘာသာျပန္တဲ့ ေနရာမွာ အမ်ားႀကီး အခက္အခဲေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ကိုယ္ ဘာသာျပန္ တဲ့ စာအုပ္ ဟာ စာဖတ္သူေတြ ကို အဆိပ္အေတာက္ မျဖစ္ေစဖို႔ဘဲေပါ့။ အဆိပ္အေတာက္ မျဖစ္ဘူးဆုိတာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ အနည္း နဲ႔ အမ်ားေတာ့ အက်ိဳးေက်းဇူး တစ္ခုခုေတာ့ ႐ွိရေတာ့မွာပဲ မဟုတ္လား။ အက်ိဳး ႐ွိေလ ပုိေကာင္းေလ ဆုိတာေတာ့ အမွန္ပဲေပါ့ "

" ဆရာ ဘာသာျပန္တဲ့ေနရာမွာ မူရင္းစာေရးဆရာရဲ႕ အာေဘာ္ကုိ တိတိက်က် ဘာသာျပန္ပါသလား။ ဒါမွ မဟုတ္ ဆရာ့အာေဘာ္ ထည့္ေလ့ ႐ွိပါသလား။ ၿခံဳငံုၿပီး ဘာသာျပန္ပါသလား "
" အမွန္အားျဖင့္ ဘာသာျပန္တယ္ဆုိတာ ဘာသာျပန္တာပါပဲ ကုိ၀င္းၿငိမ္း။ ဘာသာစကား တစ္ခုနဲ႔ ေရးထား တာကုိ တျခား ဘာသာစကားတစ္ခုကုိ ေျပာင္းလဲတာပါပဲ။ ဘာသာစကား ဆုိတာကုိက လူတစ္ေယာက္ ရဲ႕ အေတြးကုိ ေဖာ္ျပတဲ့ "ျခင္းရပ္" တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္က ေျပာခ်င္တာ တစ္ခု ကုိ တျခားသူ တစ္ေယာက္ နားလည္ေအာင္ ဆက္သြယ္ေပးရတဲ့ "ၾကားခံပစၥည္း"တစ္ခု ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ဘာသာ စကားတစ္ခုကေန အျခား ဘာသာစကားတစ္ခုကုိ ကူးေျပာင္းတဲ့ေနရာမွာ မူလေျပာဆုိသူ (မူရင္း စာေရးဆရာ)ရဲ႕ ဆုိလုိရင္းကုိ တိက် ေပၚလြင္ေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ေပးဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ ဘာသာျပန္သူရဲ႕ အာေဘာ္ပါေအာင္ ထည့္ၿပီး ျပန္ဆုိဖုိ႔ ဆုိတာလည္း ေပၚစရာအေၾကာင္း မ႐ွိေတာ့ ပါဘူး။ ၿခံဳငံုၿပီး ဘာသာျပန္တယ္ဆုိတာလည္း ကၽြန္ေတာ္ သိပ္နားမလည္ပါဘူး။ မူရင္းကုိ ၿခံဳငံုၿပီး ျပန္ေရး တယ္ ဆုိရင္ ဘာသာျပန္ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

တိတိက်က် ျပန္တယ္ဆုိတဲ့ စကားကလည္း မလုိအပ္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘာသာ ျပန္တာ မူရင္းေရးသူရဲ႕ ဆုိလုိခ်က္ကုိ ဘာသာျပန္တာပဲ။ ၀ါက်ေတြ၊ ဒါ၀ေတြ၊ စကားလံုးေတြကုိ မူရင္း အတုိင္း ျမန္မာအဓိပၸာယ္နဲ႔ လွယ္ၿပီး ေဖာ္ျပေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာသာစကား တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု ဟာ ၀ါက်ဖဲြ႕ဟန္ခ်င္း ... နာမ္၊ နာမ္စား သံုးပံုခ်င္း မတူၾကပါဘူး။
တစ္ခုေတာ့ ႐ွိတယ္ေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ဘာသာျပန္တဲ့ေနရာမွာ ကုိယ့္အာေဘာ္ကုိ ထည့္မျပန္ေပမယ့္ မူရင္း ပါတဲ့ အခ်ိဳ႕အပုိဒ္ေတြ၊ စာလံုးေတြဟာ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ၊ ျမန္မာ့အဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႔ မကုိက္ညီ တာေတြ ပါခဲ့ရင္ေတာ့ မလဲႊသာ မေ႐ွာင္သာ ခ်န္ထားခဲ့ရတာေတြ ႐ွိတာေပါ့။

ဒါက လဲြရင္ေတာ့ ဘာသာျပန္တဲ့ေနရာမွာ မူရင္းစာေရးဆရာရဲ႕ အာေဘာ္နဲ႔ ဆုိလုိရင္းကုိ တိက် မွန္ကန္ေအာင္ ျပန္ဆုိဖုိ႔ လုိပါတယ္"
" ဒီေန႔ ျမန္မာစာေပေလာကမွာ ဘာသာျပန္စာအုပ္ေတြ ေတာ္ေတာ္ေနရာရ ေနပါတယ္။ ပင္ကုိေရး ေတြထက္ အေရာင္းသြက္ေနတာကုိ ဆရာ ဘယ္လုိ ျမင္ပါသလဲ"
" ဘာသာျပန္စာအုပ္ေတြ ေခတ္ေကာင္းေနတယ္ ဆုိတာေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ လုိအပ္ခ်က္ တစ္ခုပဲ။ ဒါေပမဲ့ ပင္ကုိေရးေတြထက္ အေရာင္းသြက္ေနတယ္ ဆုိရင္ေတာ့ မေကာင္းဘူးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိစၥကုိ ကၽြန္ေတာ္ တစ္ေယာက္တည္း ေျပာတာထက္ ဘာသာျပန္စာအုပ္ေတြက ဘယ္လုိ အမ်ိဳးအစားေတြျဖစ္ၿပီး ပင္ကုိေရး စာအုပ္ေတြက ဘယ္လုိ အမ်ိဳးအစားေတြျဖစ္တယ္၊ ဘယ္အမ်ိဳးအစားေတြ ဘာေၾကာင့္ အေရာင္း သြက္ရတယ္ဆုိတာကုိ အားလံုး၀ုိင္းၿပီး သံုးသပ္ၿပီးမွ အေျဖမွန္ထြက္လာလိမ့္မယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါတယ္"

" ၀တၳဳဆုိတာ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရးပဲ။ စာေရးဆရာတစ္ေယာက္ဟာ သူ႔ရဲ႕ အယူ၀ါဒ၊ သူ႔ရဲ႕ အေတြး၊ အျမင္၊ သူ႔ရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳ ကုိ ၀ါဒျဖန္႔ေနတာပဲ"
" စာေပေ၀ဖန္ေရးကုိ ဆရာ ဘယ္လုိ ျမင္ပါသလဲ "
" စာေပေ၀ဖန္ေရး ဆုိတာ မ႐ွိမျဖစ္ လုိအပ္ခ်က္ တစ္ခုပဲ။ စာေပေ၀ဖန္ေရးဟာ စာေပေလာကရဲ႕ လမ္းျပမီး အိမ္ပဲ။ ဘယ္အခ်ိန္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ စာေပေ၀ဖန္ေရးကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လက္ကမ္းႀကိဳဆုိရမွာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခု ေတာ့ ႐ွိတယ္ေပါ့ ကုိ၀င္းၿငိမ္း။ ဓမၼဓိ႒ာန္က်တဲ့ ေ၀ဖန္ေရးမ်ိဳးေတာ့ လုိအပ္တယ္ေပါ့။ အျပဳသေဘာ ပါရမယ္။ ေစတနာသန္႔ရမယ္ေပါ့။ ေ၀ဖန္ေရးဆရာရဲ႕ အရည္အခ်င္းကလည္း ျပည့္၀ဖုိ႔ လုိတယ္ေပါ့။ ေသေသခ်ာခ်ာ ဆန္းစစ္ၿပီးမွ ေ၀ဖန္တာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ရမယ္ေပါ့။ ေ၀ဖန္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ဒါေလာက္ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ေ၀ဖန္ေရးသမားေတြ လက္တံု႔သြားမွာကုိ ကၽြန္ေတာ္ မလုိလားပါဘူး။ စာေရးသူနဲ႔ ေ၀ဖန္ေရးသမားၾကားမွာ အဆံုးအျဖတ္ ေပးမယ့္ စာဖတ္ ပရိသတ္ႀကီး ႐ွိေနပါ တယ္"

" ဆရာ စာေပေလာကထဲ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ပံုကုိ သိပါရေစ "
" အထက္တန္းေက်ာင္းမွာကတည္းက ေက်ာင္းစာေစာင္ေတြမွာ ၀တၳဳ၊ ကဗ်ာ၊ ေဆာင္းပါးေတြ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ပထမဆံုး ပံုႏွိပ္စာမူကေတာ့ (၂၈-၆-၅၀)ထုတ္ ဟံသာ၀တီ သတင္းစာမွာ ပါတဲ့ "ေက်ာင္းသူမ" ကဗ်ာပါပဲ။ ပထမဆံုး ပံုႏွိပ္လံုးခ်င္းကေတာ့ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္တဲ့ "မုိးထဲ ေလထဲ" ၀တၳဳ ပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ စာေပေလာကထဲ ေရာက္လာပံုကုိ "မိမိနဲ႔ မင္းေက်ာ္၊ "မိမိနဲ႔ ဒဂုန္တာရာ"၊ "မိမိနဲ႔ မုိးမုိး (အင္းလ်ား) " စတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြမွာ ေရးသြားဖုိ႔ ႐ွိပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ "မိမိနဲ႔ မင္းေက်ာ္" ကုိ မုိးေ၀ မွာ ေရးေနပါတယ္။

" ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ဆရာ၊ ဆရာ့မွာ မဂၢဇင္းတာ၀န္က တစ္ဖက္၊ ဘာသာျပန္လံုးခ်င္း တစ္ဖက္နဲ႔ အခ်ိန္ လုေနရတဲ့ၾကားက တကူးတက အခ်ိန္ေပး ေျဖဆုိေပးတဲ့အတြက္ ေပဖူးလႊာရဲ႕ စာတည္းအဖဲြ႕ ကုိယ္စား မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ပါရေစ"

ေပဖူးလႊာ မဂၢဇင္း၊ အမွတ္-၂၈၊ စက္တင္ဘာလ၊ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္။
.