ဝင္းၿငိမ္း ႏွင္႔ စာေရးဆရာမ်ား ေပဖူးလႊာစာေပအင္တာဗ်ဴး, အပိုင္း (၄၈)

 ၁၉၆၇၊ စက္တင္ဘာ ၈၊ ကသာၿမိဳ႕နယ္၊ ကူးကာအုပ္စု၊ က်ားေသ႐ြာမွာ ေန႔စဥ္ "တံငါ႐ြာက ပန္းေလွ" ကဗ်ာကုိ ေရးပါတယ္။ "မိခင္ မာရသြန္" ကဗ်ာစာအုပ္ထဲမွာ ဒီကဗ်ာပါလာပါလိမ့္မယ္။
က်ားေသ႐ြာ ဆုိတာ ဧရာ၀တီျမစ္နဲ႔ေရာ ေ႐ႊလီျမစ္နဲ႔ေရာ နီးပါတယ္။ ျမစ္၊ ေခ်ာင္း၊ အင္းအုိင္ ေပါၿပီး မုရင္းစပါး စုိက္တယ္။ ေျမပဲ အႀကီးအက်ယ္ လုပ္တယ္။ ေရလုပ္ငန္းနဲ႔လည္း အသက္ေမြးပါတယ္။ ႐ြာေျခ ၀န္းက်င္ ဟာ သာယာတယ္။ ေဆာင္းဦးပုိင္း မွာ ျမဴတဆုိ႔ဆုိ႔နဲ႔ ရီရီေ၀ေ၀၊ ေကာင္းကင္မွာ ေတာငန္း႐ုိင္း ေတြ ပ်ံလုိ႔ေပါ့။

အဲဒီ႐ြာထဲမွာ တံငါေလွအုိ တစ္စင္းထဲ ေျမသားထည့္ၿပီး ပန္းပင္ေတြ စုိက္ထားတာ ေတြ႕ရေတာ့ အေတြး ေပါက္ၿပီး ခ်က္ခ်င္းပဲ ဒီကဗ်ာကုိ ေရးမိပါတယ္။ ဆယ္မိနစ္နဲ႔ ေရးၿပီးတယ္ဆုိတဲ့ ကဗ်ာ အနည္းအက်ဥ္း ထဲမွာ "တံငါ႐ြာက ပန္းေလွ" ဟာ တစ္ပုဒ္ အပါအ၀င္ပါပဲ။ ဖတ္ၾကည့္ပါဦး။ ကၽြန္ေတာ္ ခံစား ရသလုိ ခံစားႏုိင္ပါေစလုိ႔ ဆႏၵ ျပဳပါတယ္။
" ၁၉၆၅ မွာ ဆရာ ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ "ဒု႒၀တီ ဧရာ၀တီ"သုိ႔ စာအုပ္ထဲမွာပါတဲ့ "ဘဲ႐ုိင္းသံုးေကာင္" ကဗ်ာဟာ တင္မုိး၊ ၾကည္ေအာင္၊ ေမာင္စြမ္းရည္တုိ႔ သံုးဦးအေၾကာင္းလုိ႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။ ဟုတ္ပါသလား။
" အဲဒီ ကဗ်ာဟာ မုိးသက္မုန္တုိင္းၾကားထဲက ဘဲ႐ုိင္းသံုးေကာင္ရဲ႕ ႐ုန္းကန္ပ်ံသန္းတဲ့ အေၾကာင္းပါပဲ။ မုိးဘဲြ႕ ႐ုပ္ပံုလႊာတစ္ခ်ပ္လုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။

စံုဂဏန္းေတြမွာ ႏွစ္ခု တစ္တဲြ၊ စံုခ်ည္းပဲ တဲြႏိုင္တယ္။ မ ဂဏန္းေတြမွာ ႏွစ္ခုတစ္တဲြ၊ တစ္ခုကဲြ ေနစၿမဲေပါ့ဗ်ာ။
တင္မုိး၊ ၾကည္ေအာင္၊ ေမာင္စြမ္းရည္သံုးေယာက္။ ဒီ "ဘဲ႐ုိင္းသံုးေကာင္" ကဗ်ာဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သံုးေယာက္ အေၾကာင္း မဟုတ္ေပမယ့္ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မ်ား အေတြးအေခၚမတူၾကလုိ႔ ႏွစ္ေယာက္ တစ္တဲြနဲ႔ တစ္ေယာက္ကဲြ ျဖစ္ရရင္ေတာ့ ... ကဲ "ဘဲ႐ုိင္းသံုးေကာင္" ကဗ်ာကုိ ဖတ္ၾကည့္ပါဗ်ာ။

ဘဲ႐ုိင္းသံုးေကာင္

လွ်ပ္စစ္လက္သည္း၊ ျပက္ကနဲႏွင့္
မုိးမည္းမ်က္ႏွာ ကုတ္ျခစ္၏။
ကုိယ္ေရာင္ကုိေဖ်ာက္၊ေျခေထာက္မပါ
ေ၀ွ႕ကာ ႐ုိင္းစုိင္း၊ ေလမုန္တုိင္းက
သစ္ကုိင္းက်ိဳးေအာင္ ကန္ေက်ာက္၏။
မုိးနတ္သမီး၊ ပန္းပုတီးမွ
မုိးသီးျဖစ္ကာ၊ ေႂကြက်လွာသည္
စိတ္မွာအက္ကဲြ၊ ေငြပုလဲ။
ဘဲ႐ုိင္းသံုးေကာင္
မုိးေမွာင္ျပင္က်ယ္၊ တိမ္ပင္လယ္၀ယ္
ေလွငယ္သံုးစင္း၊ ႐ြက္ႀကိဳးဖြင့္။
လွ်ပ္စက္ျပက္ေရာင္၊ မုိးလံုးေမွာင္စဥ္
ႏွစ္ေကာင္ တစ္တဲြ၊ တစ္ေကာင္ ကဲြ၏
သင္းကဲြဘဲ႐ုိင္း၊ တိမ္ေလလိႈင္းထက္
မုန္တုိင္းဆန္လတ္၊ ပ်ံခတ္လ်က္ ...။

၁၉၆၅၊ မတ္ ၂၄
(ဒု႒၀တီမွ ဧရာ၀တီသုိ႔)

" ေနာက္ထပ္ ထြက္မယ့္စာအုပ္က "မိခင္ မာရသြန္"လုိ႔ သိရပါတယ္။ ဆရာ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္ကုိ သိပါရေစ "
" မိခင္ မာရသြန္ ကဗ်ာစာအုပ္ဟာ ၁၉၈၅ ခု ႏွစ္ဦးပုိင္းမွာပဲ ထြက္ပါ့မယ္။ ဒီကဗ်ာစာအုပ္ရဲ႕ ရည္႐ြယ္ခ်က္ လား။
ဟုတ္ကဲ့ ေျပာပါမယ္။
အေမရိကန္ ကဗ်ာဆရာႀကီး ေရာဘတ္ဖေရာ့စ္ (Robert Forst) နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီလုိ ေ၀ဖန္ေျပာဆုိၾကပါ တယ္။
" တခ်ိဳ႕ ကဗ်ာဆရာေတြက ျပည္သူေတြအေၾကာင္း ေရးၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရာဘတ္ ဖေရာ့စ္တ္အဖုိ႔မွာက ေတာ့ သူ႔ကဗ်ာေတြကုိယ္၌က ျပည္သူေတြ ျဖစ္ေနပါေတာ့တယ္... " တဲ့။
အခု ကၽြန္ေတာ့္ "မိခင္ မာရသြန္" ကဗ်ာစာအုပ္ ထြက္ဖုိ႔ ၀ုိင္း၀န္းၾကတဲ့ ကုိၿငိမ္းခ်မ္းနဲ႔ ကုိငယ္ (ေက်က္ဆည္) တုိ႔က ဒီလုိ ေျပာပါတယ္။

" မိခင္ မာရသြန္" ကဗ်ာစာအုပ္ထဲက 

ျပည္သူေတြဟာ -

၀ါေကာက္တယ္၊ ဗုိင္းငင္တယ္
ပုိက္တန္းတယ္၊ ေဖာင္စီးတယ္
ႀကိဳးက်စ္တယ္၊ ႀကိမ္သပ္တယ္
ေျမ႐ုိင္းထြင္တယ္၊ ထရံရက္တယ္
ရက္ကန္းခတ္တယ္၊ သံျဖဴလုပ္တယ္
သက္ငယ္ပစ္တယ္၊ ေကာက္စုိက္တယ္

ျမန္မာ့လူအဖဲြ႕အစည္းထဲက အလုပ္လုပ္ၾကတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ ႐ုပ္ပံုလႊာက ခ်စ္႐ူးေပါ့ေလ။ သူတုိ႔ဘ၀ကုိ ထင္ဟပ္ ေဖာ္ျပခ်င္တဲ့ ေစတနာဟာ "မိခင္ မာရသြန္"ရဲ႕ ရည္႐ြယ္ခ်က္ပါပဲ
- မိခင္ မာရသြန္ထဲက ကေလးေတြဟာ "အဆံုးမဲ့ကမၻာ"ထိ ေမတၱာေက်ာ္သီဆုိလုိ႔ ေျပးၾကတယ္။
- မိခင္ မာရသြန္ထဲက အဘုိး အဘြားေတြဟာ ဓမၼေပါက္ျပားနဲ႔ ဘ၀ ေျမသားကုိ ထုခဲြ ဆင္ျခင္တံုတရား မ်ိဳးေစ့သစ္ ကုိ ႀကဲခ်စုိက္ပ်ိဳးတယ္။
- မိခင္ မာရသြန္ထဲက သတၱ၀ါေတြ ျဖစ္တဲ့ ေတာငန္း႐ုိင္း၊ တုိက္ၾကက္ဖ၊ ေ႐ႊဘုိနယ္က စစ္ျမင္း၊ အသက္ သစ္ငွက္ ႏွစ္ေကာင္၊ ႏြား႐ုိင္း၊ ေတာေခြးအုပ္တုိ႔ထဲမွာ အနာဂတ္အတြက္ အင္အားသစ္ေတြ ႐ွာေတြ႕ ႏုိင္တယ္။ ဘုရား႐ွင္ေတြကုိ မိခင္က ေမြးဖြားေပးလုိက္တယ္။

ဒီသေဘာေတြ ပါမယ္။
ကုိ၀င္းၿငိမ္း ေမးတဲ့ "မိခင္ မာရသြန္" ကဗ်ာစာအုပ္ရဲ႕ ရည္႐ြယ္ခ်က္ ဆုိတာထဲမွာ အခု ေျပာတဲ့အခ်က္ေတြ အားလံုး အက်ံဳး၀င္ေနပါတယ္ "
" ဆရာနဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ ေရးခဲ့ၾကတဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြ သိပါရေစ"
ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ ကဗ်ာဆရာေတြကေတာ့ ... တင္မုိး၊ ေမာင္စြမ္းရည္၊ ေမာင္သင္းခုိင္၊ တကၠသုိလ္မင္းေမာ္၊ ေမာင္ေဆြတင့္၊ ကုိေလး (အင္း၀ဂုဏ္ရည္)၊ ေမာင္ျမင့္ျမတ္၊ ေမာင္လင္းယုန္ (႐ွမ္းျပည္)၊ အင္း၀ညြန္႔ေအးတုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒါင္းႏြယ္ေဆြ၊ ေနာင္၊ ေနေသြးနီ၊ မင္းလွညြန္႔တုိ႔က ကၽြန္ေတာ့္ထက္ ေတာ္ေတာ္ ေစာပါတယ္ "
" ကဗ်ာ ဆရာတခ်ိဳ႕ ဟာ ႏုစဥ္ဘ၀မွာ ကဗ်ာေရးၾကၿပီး အသက္အ႐ြယ္ ရလာတဲ့အခ်ိန္မွာ ကဗ်ာကုိ ေက်ာခုိင္း သြားၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ "
" ကဗ်ာ ဆရာတခ်ိဳ႕ဟာ ငယ္စဥ္တုန္းက ကဗ်ာေရးၿပီး အသက္ႀကီးေတာ့ ကဗ်ာကုိ စြန္႔ပစ္သြားၾကတယ္။ ဘာလုိ႔ ကဗ်ာကုိ စြန္႔ပစ္သြားၾကသလဲဆုိတာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ မသိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္မွာ ကဗ်ာ ေရးတယ္ဆုိတာ စိတ္လႈပ္႐ွားတဲ့ လူငယ္ေလးေတြရဲ႕ အလုပ္လုိ႔ တခ်ိဳ႕က ထင္ေနၾကတုန္းပဲ။ "ကဗ်ာ ဆရာ" လုိ႔ ဆုိလုိက္ရင္ပဲ လူငယ္႐ုပ္ပံုလႊာကုိ ျမင္ေယာင္ေနၾကတယ္။
ဘာပဲေျပာေျပာ ကဗ်ာဆရာဆုိရင္ ႏႈတ္ခမ္းေမြးျဖဴ တစ္ေတာင္ေလာက္ ႐ွိေနပါေစ။ ကဗ်ာကုိ ျမတ္ျမတ္ႏုိးႏုိး နဲ႔ ေသတစ္ပန္ သက္ဆံုးေရးမယ္။

ဆရာႀကီး သခင္ကုိယ္ေတာ္မိႈင္း ဟာ အသက္ ၈၀ ေက်ာ္အထိ ကဗ်ာ ေရးခဲ့တယ္။
ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၊ ဆရာမင္းသု၀ဏ္ဟာ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ၿပီ။ ကဗ်ာေတြ ေရးေနၾကတုန္းပါပဲ။
ဆရာဒဂုန္တာရာ ဆုိလည္း အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ၿပီ။ ကဗ်ာေတြ ေရးေနတုန္းပဲ။ ၈၀ ေက်ာ္ ေသသြားတဲ့တုိင္ ကဗ်ာ ေတြ ေရးသြားတယ္။
၁၉၈၄ ခုႏွစ္ စာေပႏုိဘယ္ဆုရတဲ့ ခ်က္ကုိစလုိဗက္ ကဗ်ာဆရာႀကီး "ယာေရာဆလပ္ ဆုိက္ဖဲရ္" ဟာ အသက္ ၈၃ ႏွစ္ ထိ ကဗ်ာေရးေနတုန္းပါပဲ "
" အေနာက္ႏုိင္ငံ ေတြမွာ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား အစီအစဥ္မွာတစ္ဆင့္ ကဗ်ာ႐ြတ္ျပတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကုိ အထူး အစီအစဥ္အျဖစ္ တင္ဆက္ၾကတယ္လုိ႔ ၾကားသိရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဆီမွာေတာ့ ကဗ်ာကုိ ဒီေလာက္ အားေပးတဲ့အဆင့္ မေရာက္ေသးပါဘူး။ ကဗ်ာကုိ စိတ္၀င္စားလာေအာင္၊ အားေပးလာေအာင္ ဘယ္လုိ ေဆာင္႐ြက္သင့္တယ္လုိ႔ ဆရာယူဆပါသလဲ "
" ကမၻာ့ႏုိင္ငံႀကီးေတြမွာေတာ့ ကဗ်ာဆရာကုိ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား အစီအစဥ္မွာ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းၿပီး ကုိယ္တုိင္ ႐ြတ္ေစတဲ့ ကဗ်ာ႐ြတ္ပဲြႀကီးေတြ TV Poetry recitals ကုိ မၾကာခဏ ဆုိသလုိ က်င္းပေပးေလ့႐ွိပါတယ္။

ဆုိဗီယ္ကဗ်ာဆရာမ ဘယ္လာအက္ခမာဒူလီနာ *Bella Akhmaduli-na) နဲ႔ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းတဲ့ အင္တာဗ်ဴးမွာ သူမရဲ႕ တီဗြီကဗ်ာ႐ြတ္ပဲြကုိ နားေသာတဆင္တဲ့ လူပရိသတ္ဟာ သန္းေက်ာ္ပါတယ္တဲ့။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္မွာ ကဗ်ာကုိ ဒီထက္ပုိၿပီး စိတ္၀င္စားလာေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲဆုိရင္ -

၁။ ကဗ်ာဆရာေတြ နယ္လွည့္ေဟာေျပာပဲြ၊ စာဆုိေတာ္ေန႔ စတဲ့ ပဲြေတြမွာ ဂႏၶ၀င္ကဗ်ာေရာ၊ ေခတ္ေပၚ ကေ်ာေရာ ႐ြတ္ျပေဟာေျပာၾကဖုိ႔။
၂။ အခု ကုိ၀င္းၿငိမ္းတုိ႔လုိ မဂၢဇင္းစာတည္း အဖဲြ႕၀င္ေတြက ကဗ်ာဆရာနဲ႔ ေတြ႕ဆံုခန္းဖြင့္ၿပီး မဂၢဇင္းမွာ တင္ျပေပးဖုိ႔။
၃။ ေရဒီယုိ၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား စတဲ့ ေနရာေတြကေန ကဗ်ာ႐ြတ္ၾကဖုိ႔။
၄။ စာေပညီလာခံႀကီးေတြမွာ ကဗ်ာ႐ြတ္ပဲြ အစီအစဥ္တစ္ခု ထည့္ေပးဖုိ႔။
၅။ ကဗ်ာဆရာေတြကုိ ကုိယ္တုိင္ ႐ြတ္ဆုိတဲ့ ကဗ်ာ႐ြတ္ပဲြ တိပ္ေခြေတြ ျဖန္႔ခ်ိဖုိ႔ လုိပါတယ္။
၆။ ကဗ်ာကုိ ဒီထက္ပုိၿပီး စိတ္၀င္စားလာေအာင္ ျပည္သူၾကားမွာ ကဗ်ာဟာ ဒီထက္ပုိၿပီး စိမ့္၀င္လာႏုိင္ေအာင္ ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာကဗ်ာကုိ အဓိကဘာသာရပ္ ဌာနတစ္ခုအျဖစ္ ျပ႒ာန္း ပုိ႔ခ်ႏုိင္တဲ့ ေနရာ (ဥပမာ-တကၠသုိလ္၊ ေကာလိပ္လုိ ေနရာမ်ိဳး)မွာ ကဗ်ာသင္ၾကားတဲ့အခါ တစ္ဆက္တည္း ကၽြဲကူးေရပါ နည္း သေဘာမ်ိဳး ႐ြတ္ၿပီး သင္တာမ်ိဳးေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္။
" ကဗ်ာ ေရးခ်င္တဲ့ စာေပ၀ါသနာ႐ွင္ေတြကုိ ကဗ်ာစာေပဆုရ ဆရာအေနနဲ႔ ဘယ္လုိ အႀကံေပးခ်င္ ပါသလဲ "
" ကၽြန္ေတာ္ အႀကံေပးခ်င္တာက
၁။ ျမန္မာ့ကဗ်ာစာေပ၊ ကမၻာ့ကဗ်ာစာေပေတြ ေလ့လာေရး အားေကာင္းဖုိ႔။
၂။ လက္ေတြ႕ ခ်ေရးႏိုင္ဖုိ႔၊ ကုိယ္ပုိင္ဟန္၊ ကုိယ္ပုိင္တက္ခနိက ဖန္တီးႏုိင္ဖုိ႔။
၃။ စုတုျပဳလုိ႔ ဆုိေပမယ့္ တခ်ိဳ႕က ဒုတိယဖုိးစိန္ဘ၀ကကုိ မတက္ဘူး။

မဟာရ႒သာရလုိ ေရးတယ္။
ဒဂုန္တာရာက ဒဂုန္တာရာလုိ ေရးတယ္။
ေမာင္သင္းခုိင္က ေမာင္သင္းခုိင္လုိ ေရးတယ္။
ကဗ်ာဆရာတုိင္း ကုိယ္ပုိင္မႈ၊ ကုိယ္ပုိင္ဟန္႐ွိဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
အရင္း႐ွင္ ကုန္ထုတ္စနစ္မွာ အရာရာ " ေရာင္းကုန္" ျဖစ္တဲ့အထဲ "ကဗ်ာ" လည္းပါသြားပါတယ္။
ကဗ်ာဆရာရယ္၊ ျပည့္တန္ဆာရယ္၊ ဆရာ၀န္ရယ္၊ ေ႐ွ႕ေနရယ္၊ သိပၸံပညာ႐ွင္ရယ္ သူတုိ႔အားလံုး ေရာင္း ကုန္ထုတ္စနစ္ထဲမွာ လုပ္ခစားသက္သက္ေတြ ျဖစ္သြားတယ္။ ကဗ်ာရဲ႕ ႀကီးမားတဲ့ တန္ဖုိးေတြ အဖ်က္ဆီး ခံခဲ့ရတယ္။
ကဗ်ာကုိ တန္ဖုိးသစ္လာေစဖုိ႔၊ ကဗ်ာရဲ႕ မူလပုိင္႐ွင္ျဖစ္တဲ့ ျပည္သူ႔လက္ထဲ ကဗ်ာကုိ အေရာက္ပုိ႔ဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကဗ်ာဆရာေတြအားလံုးက လံုးပန္းႀကိဳးစားၾကရမယ္။
ရာဇ၀-င္ေခတ္ႀကီးေတြမွာ ဧရာမ ကဗ်ာဆရာႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ "ဟုိးမား၊ ႐ွိတ္စပီးယား၊ ဗားေတာ့ဗရတ္၊ သခင္ကုိယ္ေတာ္မိႈင္း" တုိ႔လုိ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြ လုိအပ္ေနေလ့႐ွိပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကဗ်ာဆရာေတြဟာ ကုိယ္ပုိင္တာ၀န္ကုိ သစၥာ႐ွိ႐ွိ ထမ္းေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။
ကဗ်ာ ခ်စ္သူ စာ ခ်စ္သူအားလံုးကုိ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

ေပဖူးလႊာ မဂၢဇင္း၊ အမွတ္-၄၅၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ၊ ၁၉၈၅ခုႏွစ္။

တကၠသုိလ္ျမစိမ္းႏွင့္ေတြ႕ဆံုျခင္း

ဒီလ ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ဆံုေပးမယ့္သူကေတာ့ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္မွာ "မုိး႐ြာေသာ ညမ်ားႏွင့္အျခား၀တၳဳတုိမ်ား"နဲ႔ အမ်ိဳး "ေနာက္တုိး" ၀တၳဳနဲ႔ အမ်ိဳးသားစာေပ (၀တၳဳ႐ွည္)ဆု ခ်ီးျမွင့္ခံရတဲ့ တကၠသုိလ္ျမစိမ္းပဲျဖစ္ပါတယ္။
တကၠသုိလ္ျမစိမ္းဆုိတာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ ဇာတ္၊ အၿငိမ့္နဲ႔ ဆုိင္းေလာကကုိ ေနာက္ခံထားၿပီး ပီပီျပင္ျပင္ ျခယ္ မႈန္းသြားခဲ့တဲ့ "ေနာက္တုိး"ကုိ သတိရမိၾကမွာျဖစ္သလုိ တုိင္းမင္းႀကီးသမီး၊ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ကေတာ္၊ စံုကႏၳာ ေနပူခရီးစတဲ့ ဆရာမ လက္ရာေတြကုိ စာခ်စ္သူမ်ား မွတ္မိၾကပါလိမ့္မယ္။

" ဆရာမ နာမည္ရင္းက ... "
" ျမင့္ျမင့္သန္းပါ"
" ျမစိမ္းလုိ႔ ကေလာင္နာမည္ယူတဲ့ေနရာမွာ သီးျခားအေၾကာင္းမ်ား ႐ွိပါသလား ဆရာမ"
" အစိမ္းရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ကုိ ကၽြန္မ သေဘာက်တယ္။ အစိမ္းေရာင္ရဲ႕ ေလာကကုိ အက်ိဳးျပဳပံု ကုိလည္း အားက်တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိမ္းေရာင္႐ွိတဲ့ ျမနဲ႔ တဲြၿပီး ျမစိမ္းဆုိတဲ့နာမည္ကုိ ယူခဲ့ပါတယ္"
" ျမစိမ္းရဲ႕ ေ႐ွ႕မွာ တကၠသုိလ္ တပ္ထားေတာ့ ဆရာမ တကၠသုိလ္တက္ေနစဥ္ကတည္းက စာစ ေရးခဲ့တာ ထင္ပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ ဆရာမ စာ စေရးျဖစ္ခဲ့ပံုကုိ သိပါရေစ"
" ကၽြန္မ တကၠသုိလ္ေရာက္စႏွစ္မွာပဲ ယု၀တီဂ်ာနယ္မွာ ၀တၳဳတုိကေလး တစ္ပုဒ္ ပါလာပါတယ္။ ကၽြန္မ ပုိ႔တုန္းက ျမစိမ္း နာမည္နဲ႔ ပုိ႔တာပဲ။ စာမူယူသြားတဲ့ အစ္မႀကီးတစ္ေယာက္က တကၠသုိလ္လည္း ေရာက္ေနၿပီပဲ။ တကၠသုိလ္ ထည့္လုိက္မယ္ဆုိၿပီး ေ႐ွ႕က တကၠသုိလ္ ထည့္လုိက္လုိ႔ ကၽြန္မ စာေရးတဲ့နာ မည္ "တကၠသုိလ္ျမစိမ္း" ျဖစ္လာပါတယ္"

" ကၽြန္ေတ္တုိ႔ စာေပေလာကမွာ တကၠသုိလ္ျမစိမ္းနဲ႔ ျမျမစိမ္းရယ္လုိ႔ ကေလာင္ႏွစ္မ်ိဳး ႐ွိေနတာကုိ စာဖတ္ ပရိသတ္ တခ်ိဳ႕ ခဲြျခားမရ ျဖစ္ေနတတ္ၾကပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႕ဆံုေပးခဲ့ဖူးတဲ့ "တကၠသုိလ္ ၾကဴၾကဴသင္း" ဆုိရင္ အခု ေ႐ွ႕က တကၠသုိလ္ျဖဳတ္ၿပီး "ၾကဴၾကဴသင္း"နဲ႔ပဲ ေရးေနေတာ့ ဒီကေလာင္နာမည္ ႏွစ္ခု က တစ္ေယာက္တည္း ျဖစ္ေနတယ္။ ဆရာမ ကိစၥကုိလည္း ႀကံဳႀကိဳက္တုန္းမွာ ႐ွင္းျပေစခ်င္ ပါတယ္"
" ဒီေမးခြန္း ကုိေတာ့ ကၽြန္မ မေျဖပါရေစနဲ႔ "
" ဆရာမ မေျဖခ်င္ရင္လည္း ေက်ာ္လုိက္ၾကတာေပါ့။ ဆရာမက ၀တၳဳတုိေရာ၊ ၀တၳဳ႐ွည္ပါ အမ်ိဳးသား စာေပဆု ရထားတယ္ ဆုိေတာ့ စာေပေလ့လာလုိက္စားၾကတဲ့ စာဖတ္ပရိသတ္အတြက္ ၀တၳဳတုိေရးနည္းနဲ႔ ၀တၳဳ႐ွည ္ေရးနည္း ခဲြျခားေျပာျပေစခ်င္ပါတယ္"

" ၀တၳဳေရးနည္းက လြယ္လြယ္ေျပာလုိ႔ မျဖစ္ပါဘူး။ မရပါဘူး။ ကၽြန္မ ၀တၳဳေရးနည္း မေျပာတတ္တဲ့ အတြက္ ခြင့္လႊတ္ပါ။ ၀တၳဳေရးနည္းပညာရပ္ က နက္နဲ ခက္ခဲ က်ယ္၀န္းပါတယ္။ စာေပေရးရာဆုိင္ရာ၊ စာေပအႏု ပညာဆုိင္ရာ၊ အလွတရား ဆုိင္ရာ စာအုပ္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးထြက္လာေတာ့ ေရးနည္းေျပာဖုိ႔လည္း ပုိခက္ လာပါ တယ္။ ကၽြန္မ ေျပာတတ္တာေတာ့ ႐ွိတယ္။ ၀တၳဳတုိတုိ႔၊ ၀တၳဳ႐ွည္တုိ႔ ေရးတဲ့အခါမွာ ကၽြန္မ အတုိင္းအတာ အရ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ အဘက္ဘက္က ျပည့္စံုေအာင္ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ေနာင္ ကုိလည္း အခုထက္ ပုိၿပီး ႀကိဳးစားမယ္လုိ႔ စိတ္ပုိင္းျဖတ္ထားပါတယ္"
" ဟုတ္ကဲ့ ဆရာမ၊ "ေနာက္တုိး"နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ ေဆြးေႏြးခ်င္တာေလးတခ်ိဳ႕ ေဆြးေႏြး ခြင့္ျပဳပါ"
" ဟုတ္ကဲ့ "

" ေနာက္တုိးကုိ ေလ့လာၾကည့္ရင္ ဦးေမာင္ေမာင္ မိသားစုနဲ႔ ခင္တုိးတုိ႔ မိသားစု ႏွစ္ဖက္ ေတြ႕ရပါမည္။ ဦးေမာင္ေမာင္ ဘက္မွာ ဘြားဘြားႀကီး ေဒၚစိန္းျမ၊ ေမေမ ေဒၚစိန္းေအး၊ အေဒၚ ေဒၚစိန္းေ႐ႊ၊ ေဒၚစိန္းေငြ စတဲ့ "စိန္း" မိသားစုကုိ ဖန္တီးထားတယ္။ ခင္တုိးတုိ႔ဘက္ကုိ ၾကည့္ျပန္ရင္ အေဖက ဆုိင္းဆရာ ဦးဘတုိး၊ သမီးက ခင္တုိး၊ လွတုိး၊ ေျမးက ေနာက္တုိး စတဲ့ "တုိး" မိသားစု ဖန္တီးထားတယ္။
မိသားစု နာမည္တပ္တယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏိုင္ငံမွာ ဒီဘက္ေခတ္ေရာက္မွ အေလ့အထ ႐ွိလာတယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါတယ္။ ဥပမာ ... ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ညီအစ္ကုိေတြဆုိရင္ နာမည္ "ညိမ္း" ကုိ ေနာက္ဆံုးမွာ ထားၾကတယ္။ ညီေတြက ေမြးလာတဲ့ တူေတြမွာလည္း "ညိမ္း" ပါလာတယ္။
ဟုိဘက္ေခတ္က မိသားစုေတြနဲ႔ ဇာတ္အိမ္ စတည္ထားတဲ့ "ေနာက္တုိး" ၀တၳဳမွာ ဘာျဖစ္လုိ႔ ဆရာမ ဒီလုိ ဖန္တီးခဲ့တယ္ဆုိတာ သိခြင့္ျပဳပါ "
" ေနာက္တုိး က ဟုိဘက္ေခတ္ကုိ ေနာက္ခံထားတဲ့ ၀တၳဳမဟုတ္ပါဘူး "

" ဆက္ေဆြးေႏြးရရင္ အဲဒီ၀တၳဳစာမ်က္ႏွာ ၆၉ မွာ နယ္ပုိင္ ဦးေမာင္ေမာင္ရဲ႕ အယူအဆတစ္ခု ေတြ႕လုိက္ ရ ပါတယ္။ ေယာက္်ားတစ္ဦးတည္း ကုိသာ ေတြ႕ဖူးေသာ မိန္းမ၏ အယုအယ၊ အၾကင္နာ၊ အျပဳ အစု ထက္ ေယာက္်ားအမ်ိဳးမ်ိဳးကုိ ေတြ႕ဖူးေသာ မိန္းမ၏ အၾကင္အနာ အျပဳအစုထက္ ေယာက္်ား အမ်ိဳးမ်ိဳး ကုိ ေတြ႕ဖူးေသာ မိန္းမ၏ အၾကင္အနာ အျပဳအစု အယုအယတုိ႔က သာမည္" လုိ႔ ဆုိထားတယ္။
ခပ္႐ုိင္း႐ုိင္း ေျပာရရင္ (ကန္ေတာ့ေနာ္ ဆရာမ) ျပည့္တန္ဆာ က အိမ္က မိန္းမထက္ သာမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာ သက္ေရာက္သြားတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ ေယာက္်ားေတြ တစ္အုိးတစ္အိမ္ တစ္လင္ တစ္မယား စနစ္ ထားတာထက္ အေပ်ာ္အပါး လုိက္စားတာက ပုိညပီး သာယာသြားႏုိင္ပါသလား "

" ကုိ၀င္းၿငိမ္းရဲ႕ ေမးခြန္းကုိ ကၽြန္မ အံ့ၾသမိပါတယ္။ အမွန္က ဒီေနရာမွာ ဇာတ္ေကာင္ရဲ႕ စ႐ုိက္ကုိ ေပၚေအာင္ ေဖာ္ေပးတဲ့ သေဘာေလာက္ပါ ကုိ၀င္းၿငိမ္း"
" အိမ္ေထာင္ေရး အယူအဆနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေမးတာပါ ဆရာမ။ ဒီ၀တၳဳေရးဖုိ႔အတြက္ ဆုိင္း၊ ဇာတ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတာ္ေတာ္ေလး ဖတ္မွတ္ေလ့လာခဲ့ရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဆရာမ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ပုံ တစ္စိတ္တစ္ ေဒသ သိခြင့္ျပဳပါခင္ဗ်ာ "

" ဇာတ္သမား မဟုတ္တဲ့ ကၽြန္မ ဇာတ္သဘင္ကုိ ေလ့လာရတာ ေတာ္ေတာ္ ဒုကၡႀကီးပါတယ္။ ေလ့လာတဲ့ အခါမွာ အေကာင္းအဆုိး အမ်ိဳးမ်ိဳး ႀကံဳရပါတယ္။ အအိပ္ပ်က္ အလုပ္ပ်က္နဲ႔ က်န္းမာေရးလည္း ထိခိုက္ပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္မက ဇာတ္ေလာကေနာက္ခံ ၀တၳဳေရးဖုိ႔ စိတ္အားထက္သန္တဲ့အတြက္ ႀကံဳလာ သမွ်ကုိ ရင္ဆုိင္ၿပီး ဇာတ္သဘင္ေလာကကုိ ဆက္ၿပီး ေလ့လာတယ္။ ဇာတ္၀တၳဳေတြ ေရးရတာ ကၽြန္မ ေပ်ာ္ပါ တယ္။ ဇာတ္သဘင္ ေလ့လာတဲ့အခါမွာ ကူညီတဲ့ လူေပါင္းမ်ားစြာထဲက လူတခ်ိဳ႕ကုိ ေျပာရရင္ေတာ့ ဘဘစိန္ေအာင္မင္းနဲ႔ စိန္ေအာင္မင္း မိသားစု၊ စိန္မဟာသဘင္ ေဒၚျမသန္းနဲ႔ စိန္ညီအစ္ကုိ၊ ပန္တ်ာတင္တင္ျမင့္နဲ႔ မုန္တုိင္းအဖဲြ႕၊ ေဒၚဗလျပန္၊ ယု၀တီေဒၚခင္ညြန္႔၊ ေဒၚေအာင္သန္းၾကည္၊ ေဒၚေအာင္ သန္းတင္ စတဲ့ မင္းသမီးႀကီးေတြ၊ ေ႐ႊလိပ္ျပာ၊ ေကာလိပ္ၿမိဳင္၊ ခ်စ္အာ႐ံု စတဲ့ အၿငိမ့္မင္းသမီးႀကီးေတြ ၾကည္ၾကည္၀င္း၊ ထားေမ စတဲ့ ဇာတ္မင္းသမီးေတြ၊ စိန္ခ်စ္တီး အမွဴး ထားတဲ့ ဆုိင္းဆရာေတြ၊ယဥ္ေက်းမႈ ကဇာတ္က မင္းသမီးေတြနဲ႔ ပညာ႐ွင္ေတြ၊ ဦးထိန္၀င္းနဲ႔ အဖဲြ႕ စသည္ စသည္တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မကုိ ကူညီခဲ့တဲ့ မင္းသား၊ မင္းသမီး၊ ဆုိင္းဆရာ၊ ပညာ႐ွင္အားလံုးကုိ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္ "

" ေနာက္တုိး အဆက္အႏြယ္အျဖစ္ ဆရာမ ေဖာ္ျပထားတဲ့ စိန္ကတံုး နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူထုေဒၚအမာရဲ႕ "ေအာင္ဗလ၊ ဖုိးစိန္၊ စိန္ကတံုး" မွာ ေဖာ္ျပထားတာနဲ႔ အခ်က္တစ္ခု ကဲြျပားေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဆရာမ က စိန္ကတံုးအေဖ ဆုိင္းဆရာႀကီး ဦးေက်ာ္ဦးက စံကင္းကလုိ႔ ဆုိတယ္။ ေဒၚအမာက ေညာင္တုန္းကလုိ႔ ေရးထားတယ္။ ဒီကဲြလဲြခ်က္ကေလးကုိ သဘင္ခ်စ္သူ ေတြ႐ွင္းသြားေအာင္ ေျပာျပ ေစခ်င္ ပါတယ္ "
" ဒီေမးခြန္း ကုိ ကၽြန္မ မေျဖပါရေစနဲ႔ "
" ဆရာမ ႏုိင္ငံျခား၀တၳဳေတြ ဖတ္ပါသလား။ ဘယ္စာေရးဆရာရဲ႕ ၀တၳဳေတြကုိ စဲြစဲြၿမဲၿမဲ ဖတ္ေလ့႐ွိပါသလဲ "
" ဖတ္ပါတယ္။ ၀တၳဳသာမကပါဘူး။ စာအမ်ိဳးမ်ိဳးကုိ ကၽြန္မ ဖတ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ စာေပသေဘာ တရား ေတြ၊ စာေပအယူအဆေတြ၊ စာေပဖန္တီးျခင္း အေၾကာင္းေတြကုိလည္း ကၽြန္မ စိတ္၀င္စား ပါတယ္။ ၀တၳဳမွာေတာ့ တစ္ေယာက္ေယာက္ကုိ စဲြစဲြၿမဲၿမဲ ထားၿပီး မဖတ္ပါဘူး။ ဖတ္သင့္တာေကာ၊ ဖတ္ခ်င္တာေကာ၊ အပ်င္းေျပာတာေကာ သင့္သလုိ တစ္အုပ္ၿပီး တစ္အုပ္ ဖတ္သြားပါတယ္ "
" တုိင္းမင္းႀကီးသမီး ၀တၳဳကုိ ဆက္လုိက္ၾကရေအာင္ ဆရာမ။ ဒိီ၀တၳဳမွာ တုိင္းမင္းႀကီးရဲ႕ သမီးအႀကီးဆံုး ခင္ေ႐ႊေအး ရဲ႕ စ႐ုိက္ေတြက ျမန္မာမဆန္ဘူးလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ခင္ေ႐ႊေအးဟာ အေဖေ႐ွ႕မွာ စီးကရက္ ေျပာင္ေျပာင္ တင္းတင္း ေသာက္၀ံ့တယ္။ ေလယာဥ္ပ်ံေပၚမွာ ခဏေလး ေတြ႕လုိက္ရတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာ မိႈင္းေ၀ လုိ ေဆးတံေသာက္ၿပီး ႏႈတ္ခမ္းေမြးနဲ႔ ပါးၿမိဳင္းေမြးနဲ႔ လူမ်ိဳးကုိ သေဘာက်လုိက္တယ္။ စိတ္၀င္စား လုိက္တယ္။ ဟုိက မလာတာေတာင္ သူက ေမွ်ာ္တယ္။

တုိင္းမင္းႀကီးေခတ္က မိန္းကေလးေတြ မေျပာနဲ႔၊ ဒီေန႔ေခတ္ မိန္းကေလးေတြေတာင္ မိဘအုပ္ထိန္းမႈ ေအာက္မွာ ႐ွိေနေသးရင္ အေဖေ႐ွ႕ စီးကရက္ မေသာက္၀ံ့ၾကပါဘူး။ မိဘအေပၚမွာ ႐ုိေသေလးစားမႈ ႐ွိေန ၾကပါ ေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ တုိင္းမင္းႀကီးသမီး ခင္ေ႐ႊေအးကေတာ့ အသားမည္းမည္း၊ ႐ုပ္ေခ်ာေခ်ာလုိ႔ ဆရာမ ဖန္တီးထားတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာ မိႈင္းေ၀ ကုိ သေဘာက်တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခင္ေ႐ႊေအးကုိ ျမန္မာ မဆန္ဘူးလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာတာပါ။

ခင္ေ႐ႊေအးရဲ႕ စ႐ုိက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာမ ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိ ဖန္တီးခဲ့တယ္ဆုိတာ သိပါရေစ "
" အဲဒီ၀တၳဳကို ေရးတဲ့အခ်ိန္က ခံစားမႈအရ ဇာတ္ေကာင္ ခင္ေ႐ႊေအးကုိ ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္လုိ႔ ေျဖရင္ လံုေလာက္မယ္ ထင္ပါတယ္ "
" တခ်ိဳ႕ ဆရာေတြက ေျပာတယ္။ ဇာတ္ကုိ ေရးရင္းနဲ႔ ဇာတ္ေကာင္ ေခၚရာေနာက္လုိက္သြားၿပီး ကုိယ္ ဇာတ္ကြက္ခ်ထားသလုိ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ လဲြသြားတတ္တယ္တဲ့။ ဆရာမ ဇာတ္ေတြမွာေကာဒီလုိ ျဖစ္ဖူးပါ သလား"
" ကၽြန္မ ၀တၳဳေရးရင္ ဇာတ္ကြက္ခ်ေရးေလ့ မ႐ွိပါဘူး "

" ၀တၳဳ႐ွည္တစ္ပုဒ္ ေရးၿပီးရင္ ဒီအထဲက ဇာတ္ေကာင္ကုိ ေမ့မရႏုိင္ဘဲ ရင္ထဲမွာ က်န္ေနရစ္တာမ်ိဳး ဆရာမ ခံစားရဖူးပါသလား။ ဘယ္ဇာတ္ေကာင္ပါလဲ "
" ၀တၳဳေရးၿပီးစ ဆုိရင္ေတာ့ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အခု အေျခအေနအရေတာ့ ေနာက္ေရးမယ့္ ၀တၳဳထဲက ဇာတ္ေကာင္ေတြကုိ ပုိၿပီး စဥ္းစားေနမိပါတယ္။ သူတုိ႔က ပုိၿပီး ႀကီစုိးတယ္လုိ႔ ေျပာရမယ္ ထင္ပါတယ္ "
" ဒီေန႔ လံုးခ်င္း၀တၳဳေတြ ေစ်းကြက္က်ဆင္းေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာမ ဘယ္လုိ ျမင္ပါသလဲ "
" စာေပေလာက ကုိ စီးပြားေရးသမားေတြ ၀င္လာၿပီး စီးပြားျဖစ္နည္းေတြ သံုးတဲ့အတြက္ လံုးခ်င္း၀တၳဳ အေျခအေန ေတြ ဆုိးလာပါတယ္။ အေျခအေနေတြဆုိး၊ အည္အေသြးေတြ က်တာကေန အေရာင္းေစ်းပါ က်သြားတယ္လုိ႔ ကၽြန္မ ထင္ပါတယ္။ တျခား အေၾကာင္းေတြလည္း ႐ွိဦမွာပါပဲ"
" တုိးပြားလာတဲ့ မဂၢဇင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လိ႔ုေကာ "

" မဂၢဇင္းေတြ မ်ားလာတာ စာေပလုပ္သားေတြအတြက္ ေရးစရာမ်ားလာတဲ့အတြက္ ေကာင္းပါတယ္။ မဂၢဇင္း ေတြ မ်ားလာတာကုိ ႀကိဳဆုိပါတယ္ "
" ဆရာမ ျဖည့္စြက္ေျပာခ်င္တာမ်ား႐ွိရင္ ... "
" ကၽြန္မ အေနနဲ႔ ေတြ႕ဆံုခန္းမွာ ပါခဲ့ပါတယ္။ ေျဖတဲ့အခါမွာလည္း ကၽြန္မ ေတာ္တာ၊ ကၽြန္မ ညံ့တာကုိ အဓိက မထားပါဘူး။ ေတြ႕ဆံုခန္းကုိ ဖတ္တဲ့လူေတြ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ မျဖစ္ဖုိ႔ကုိဘဲ အဓိက ထားပါတယ္။ ကၽြန္မ ေျဖဆုိမႈေတြမွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ ႐ွိမယ္။ အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ရတယ္ဆုိရင္ ခြင့္လႊတ္ဖုိ႔ ေတာင္းပန္ ပါတယ္။ အားလံုးကုိ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဦးျမလိႈင္ အမွဴးထားတဲ့ ေပဖူးလႊာ စာတည္းအဖဲြ႕ကုိ ေက်းဇူးအထူးတင္ေၾကာင္း ေျပာပါရေစ"

" ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ဆရာမ "

ေပဖူးလႊာမဂၢဇင္း၊ အမွတ္-၄၆၊ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္။
.