စာေရးဆရာ ကိုေအာင္ဆန္း အပိုင္း (၁)

စာေရးဆရာ ကိုေအာင္ဆန္း

ေရးသားသူ - ေမာင္စိမ္းနီ (စုစည္းသည္)

 အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ေရးသားခဲ့ေသာ စာေပလက္ရာ မ်ားႏွင့္ မိန္႔ခြန္းမ်ား အျပင္ သမိုင္းဝင္ရွားပါး ဓာတ္ပံုမ်ား၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ အေၾကာင္း ေရးသားထားေသာ ေဆာင္းပါး မ်ား အား စုစည္းထုတ္ေဝထားေသာ စာအုပ္ျဖစ္ပါသည္။

ဤစာအုပ္ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ စုစည္းခဲ့သည့္ ေမာင္စိမ္းနီက “ပခံုးေပၚ ေရာက္လာတဲ့ သမိုင္းေပးတာဝန္ကို အထုိက္ အေလ်ာက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္”ဟု (၉၆) ႏွစ္ျပည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမြးေန႔အမီ စာအုပ္ ထြက္ရွိလာျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး တင္ျပထားပါသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း (၁၉၁၅-၁၉၄၇) ကြယ္လြန္ခဲ့သည္မွာ (၆၃) ႏွစ္အတြင္း ဝင္ေရာက္ လာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေသာ္ လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္္ေရးသားခဲ့ေသာ စာေပလက္ရာမ်ားႏွင့္ မိန္႔ခြန္းမ်ားကို ယေန႔အခ်ိန္ထိ စာေရးဆရာ အမ်ားအျပား က ျပန္လည္ေဆြးေႏြးတင္ျပ ေနၾကဆဲပင္ျဖစ္ပါသည္။

ယခုစာအုပ္တြင္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျဖတ္သန္းခဲ့ေသာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသးဘဝ၊ ႏိုင္ငံေရးသမားဘဝ၊ ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ဘဝ တို႔အျပင္ စာေပႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေရးသားခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါးကဗ်ာ တို႔အေပၚတြင္ ေဝဖန္ေဆြးေႏြးထားၾကျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္ ေႏွာင္းေခတ္လူတို႔မသိရေသးေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ အေၾကာင္း မ်ားကို သိရွိႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ၏ ကိုယ္တုိင္ေရးအတၳဳပၸတၱိတြင္ “ကၽြန္ေတာ္သည္ ဣေႁႏၵႀကီး၍ မ်က္ႏွာထား အလြန္ တည္သူ တစ္ေယာက္ ဟု အသိအမွတ္ျပဳခံရေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္၏ ကိုယ္အမူအရာ စိတ္ထားသ႐ုပ္တို႔သည္ ေဖာက္လႊဲ ေဖာက္ျပန္ သေဘာကိုမျပေပ။ သို႔ေသာ္အကယ္ပင္ ကၽြန္ေတာ္သည္ သမာဓိရွိ၏။ မည္မွ် သမာဓိတရား ကို ပိုင္ဆိုင္ ေပသနည္း။ ကၽြန္ေတာ္သာလွ်င္ အသိဆံုး ျဖစ္ေပမည္”ဟု ဆိုထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

အဆိုပါအတၳဳပၸတၱိတြင္ ပညာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္က “ပညာဆိုသည္မွာ စာအုပ္ စာတမ္းတတ္၍ စာသိမႈ ကုိ ပညာဟု မဆိုေပ။ ပညာသည္ “အတိုင္းအဆမထင္” အလြန္က်ယ္ေျပာနက္နဲလွေပသည္။ ကမာၻရွိ စာအုပ္ အားလံုးပင္လွ်င္ ပညာအားလံုးကို ေလာကျပင္က်ယ္တည္းဟူေသာ ေက်ာင္းႀကီး၌ ကၽြႏု္ပ္ တို႔သည္ ပုခက္တြင္းမွ ေျမႀကီး ထဲသို႔ ေရာက္သည္အထိ ပညာသင္သားမ်ားျဖစ္ေနၾကေစသည္။

ပညာတတ္သူ သည္ ေလာကရွိအရာရာကို အခြင့္အလမ္းလိုက္၊ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ ႏိုင္စြမ္းေသာ ဥာဏ္ အားလံုး ကို လည္းေကာင္း၊ မိမိဥာဏ္အျမင္အရ စိတ္ေနစိတ္ထား စိတ္ဓာတ္ကိုလည္းေကာင္း၊ ျပဳျပင္ စီမံ ထားခဲ့သူ သာလွ်င္ ျဖစ္သည္။ 

ဘီေအ ပင္ ေအာင္ေစ ကာမူ၊ ပါရဂူဘြဲ႕ႀကီးပင္ရေစကာမူ ပညာဆိုေသာ သဘာဝ အဓိပၸာယ္ကို ေကာင္းစြာ သံုးသပ္ နားလည္ျခင္း မရွိခဲ့ေသာ္ တကယ္အရာမေရာက္အသံုးမဝင္ေပ။

ပညာသည္ လူ၏ ဥာဏ္မ်ားကိုတိုးတက္ေစရမည္။ လူထု၏ဆႏၵအားလုပ္အားကို ႏူးညြတ္ေစ ရမည္။ ရာဇဝင္ သိ႐ံုသာမဟုတ္ ရာဇဝင္ကိုဖန္တီးေစရမည္”ဟု တင္ျပထားပါသည္။

Weekly Eleven

အထူး ၫႊန္းဆုိျခင္း
စာေရးဆရာ ကိုေအာင္ဆန္း
ေမာ္နီတာ သတင္းဂ်ာနယ္(ႏိုင္ငံေရး အထူး ေဆာင္းပါးေပါင္းခ်ဳပ္)

အထူး ၫႊန္းဆုိျခင္းလုိ႔ ေရးလုိက္ေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ ၫႊန္းေနစရာေတာင္ လိုမယ္ မထင္ပါဘူး။ “ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း”လုိ႔ ဆိုလုိက္တာနဲ႔ ၿပီးျပည့္စုံ ေနပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ေနမင္းႀကီးလုိ၊ လမင္းႀကီးလုိပဲေပါ့။ လူတုိင္း သိၿပီးသားေပမယ့္ ၫႊန္းဆို ဖြဲ႔သီလုိ႔ မ၀ႏုိင္ဘူး မဟုတ္လား။

စာေရးဆရာ ကိုေအာင္ဆန္း စာအုပ္ကို ကဗ်ာဆရာ ေမာင္စိမ္းနီနဲ႔ ပိေတာက္ပြင့္သစ္ အဖြဲ႔သားေတြက စီစဥ္တာပါ။ စာမူေတြ စုေဆာင္း တာကေန စာအုပ္ထြက္လာတဲ့ အထိ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ၾကာေအာင္ ဇြဲနဲ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပင္ပန္းရ က်ဳိးနပ္ပါတယ္။ စာအုပ္က သပ္သပ္ရပ္ရပ္၊ လွလွပပ၊ ခံ့ခံ့ ညားညား ရွိလွပါတယ္။ စာအုပ္ မ်က္ႏွာဖုံးကလည္း ေဆးေရာင္ လွလွေတြမပါ။ ႐ိုး႐ိုးကေလး။ ပကာသန မႀကိဳက္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း စ႐ိုက္နဲ႔ အံကုိက္ပဲ။

ဒီစာအုပ္ထဲမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဖက္ေတြက စၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို မသိမမီ လုိက္တဲ့ စာေရးဆရာေတြကပါ အမွတ္တရ ပါ၀င္ ေရးသား ထားၾကပါတယ္။ ဒါတင္မက သူ႔ရဲ ႕ေျမးအရြယ္ လူငယ္ စာေရးဆရာ ကဗ်ာ ဆရာေလးေတြရဲ႕ ေလးစားအားက်၊ လြမ္းဆြတ္တမ္းတတဲ့ မွတ္ခ်က္စာ တုိ၊ ကဗ်ာတုိေလးေတြလည္း ေနာက္ဆက္တြဲ အျဖစ္ပါ ရွိပါေသးတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကုိယ္တုိင္ေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးကေတာ့ ထိပ္ဆုံးကေပါ့။

စာေတြကို ခဏ ဖယ္ထားပါဦး။ အယ္လ္ဘမ္ တစ္အုပ္စာေလာက္ ရွိတဲ့ ဓာတ္ပုံမွတ္တမ္း ေတြကို ျမင္႐ုံနဲ႔ ရင္ခုန္ သြားႏိုင္ပါတယ္။ စာအုပ္က ေစ်းနည္းနည္း ႀကီးတယ္လုိ႔ ဆုိႏုိင္ေပမယ့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ မိသားစု ဓာတ္ပုံတစ္ပုံတည္းနဲ႔တင္ တန္ေနၿပီလုိ႔ ဆုိခ်င္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္အုပ္ကေတာ့ ေမာ္နီတာ သတင္းဂ်ာနယ္ အေစာင္ ၅၀ ျပည့္ အထူးထုတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ာနယ္မွာ ပါခဲ့ဖူးတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အေၾကာင္း ေဆာင္းပါးေတြကို ျပန္လည္ စုစည္း ေပးထားတာပါ။ အဖုိးတန္ ဓာတ္ပုံေတြလည္း ေ၀ေ၀ဆာဆာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ကိုယ္တုိင္ေရး အတၳဳပၸတိ္ၱ တစ္ပုိင္း တစ္စ ကလည္း တကယ္ ရတနာ တစ္ပါးပါပဲ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဟာ လြတ္လပ္ေရး တုိက္ပြဲအတြက္ အလုပ္ေတြ မ်ားလြန္းလုိ႔ ကုိယ္ေရးကိုယ္တာ ကိစၥေတြ ဂ႐ု မစုိက္ႏုိင္ခဲ့ဘူး။ ကိုယ္တုိင္ေရး အတၳဳပၸတိ္ၱကိုလည္း ၿပီးဆုံးေအာင္ ေရးျဖစ္ခဲ့ဟန္ မတူဘူး။ ဒီအခ်က္ဟာ ငေမာက္ ပတၱျမား ေပ်ာက္ဆုံး သြားခဲ့ရတာထက္ ပိုၿပီး မခ်င့္မရဲ ျဖစ္စရာ ေကာင္းတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။

ဒီဂ်ာနယ္ကို စီစဥ္သူမ်ားရဲ႕ အမွာစကား အရ စာမ်က္ႏွာ အကန္႔အသတ္ေၾကာင့္ တခ်ဳိ ႕ေဆာင္းပါးေတြ ခ်န္လွပ္ ထားခဲ့ရေၾကာင္း သိရပါတယ္။ အဲဒါေတြေရာ ေနာက္ထပ္ ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြပါ ေပါင္းၿပီး စာအုပ္အျဖစ္ ျပန္လည္ ထုတ္ေ၀ သင့္ပါတယ္။

ဒီစာအုပ္ စာေစာင္ေတြကို ဖတ္ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အေၾကာင္းကို ပုိၿပီး ျပည့္ျပည့္စုံစုံ သိလာ ရပါတယ္။ ၾကားဖူးနား၀ ရွိတာေတြနဲ႔ တူတာေတြ ရွိသလုိ နည္းနည္း ကြဲျပားတာေတြလည္း ေတြ႔ရမွာပါ။ ဥပမာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ လူမႈ ဆက္ဆံေရးမွာ ညံ့ဖ်င္းတယ္ဆုိတာ မွန္ပါတယ္။ အစ္ကိုႀကီး တစ္ေယာက္လုိ ေနခဲ့တဲ့ သခင္ႏု(ေနာင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု)ကုိေတာင္မွ လမ္းမွာေတြ႔ရင္ ႏႈတ္ဆက္ခ်င္မွ ႏႈတ္ဆက္တာ။ စကားထုိင္ ေျပာရင္းက သူမ်ား စကားမဆုံးခင္ ထထြက္ခ်င္ ထြက္ သြားတတ္တာ။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူကလည္း ၀န္ခံတယ္။ ကိုယ္တုိင္ေရး အတၳဳပၸတိ္ၱထဲ မွာ မိမိဟာ အ႐ိုင္းအစုိင္း ဘ၀က လာတာလား မသိဘူးလုိ႔ ေရးထားတယ္။ ဒါေတြက သူ႔ရဲ႕သီးျခား ပုဂ္ၢိဳလ္ေရး ကိစၥေတြမွာသာ ျဖစ္တတ္ တာပါ။ တုိင္းေရးျပည္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေနရာမွာေတာ့ ၀ါရင့္ သံတမန္ တစ္ေယာက္လုိ ပရိယာယ္ ႂကြယ္၀တယ္ ဆုိတာ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ ထူးဆန္းတာကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ပရိယာယ္က ႐ိုးသား ပြင့္လင္းျခင္း ျဖစ္ေနျပန္ တာပါပဲ။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ တစ္ယူသန္ တစ္ဇြတ္ထုိးသမား ဆိုတာကေတာ့ ဟုတ္လည္းဟုတ္တယ္။ မဟုတ္လည္း မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာရမွာပဲ။ လြတ္လပ္ေရးကို မရရေအာင္ ယူမယ္ဆုိတဲ့ ဘက္မွာ တစ္ယူသန္ တယ္။ ဘယ္လုိရေအာင္ ယူရမလဲ ဆုိတဲ့ ကိစၥမွာက်ေတာ့ နည္းလမ္း အသြယ္သြယ္ကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားတယ္။ မွားမွန္း သိလ်က္နဲ႔ ဇြတ္တိုးတာမ်ဳိးထက္ အေျခအေနနဲ႔ အခ်ိန္အခါကို လုိက္ၿပီး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္သင့္ရင္ လုပ္ရ မယ္ဆုိတာသူကုိယ္တုိင္ ေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးထဲမွာ အတိအလင္း ပါပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ စကားေျပ အေရးအသား အေၾကာင္းကိုလည္း ေလ့လာၾကည့္ႏိုင္ပါ တယ္။ သူဟာ စကားေျပာရင္ ဆတ္ေတာက္ ဆတ္ေတာက္ ျဖစ္တတ္ေပမယ့္ စာေရးတဲ့ ေနရာမွာ အလြန္ ေျပျပစ္ ေခ်ာေမြ႕ေၾကာင္း ေတြ႔ရမွာပါ။ ၀ါက် တည္ေဆာက္ပုံ၊ စကားလုံး သုံးႏႈန္းပုံ၊ ဥပမာ ေပးပုံေတြဟာ တကယ့္ “စာေရးဆရာ ကိုေအာင္ဆန္း”ပါပဲ။

သူဟာ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးရင္ ႏိုင္ငံေရးက အနားယူၿပီး စာေရးဆရာ တစ္ဦး အျဖစ္သာ ေနထုိင္သြားဖုိ႔ ဆႏၵရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္ကေတာ့ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈ ကာလျဖစ္တာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရး ႏြယ္တဲ့ ေဆာင္းပါးေတြပဲ ေရးျဖစ္တာ မ်ားပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းဆိုရင္ေတာ့ ရသစာေပ ေတြလည္း ေရးျဖစ္မယ္ ထင္တယ္။ ေရးရင္လည္း ေကာင္းမွာပါပဲ။ အခ်စ္ ၀တၳဳေတြေတာ့ ေရးျဖစ္မယ္ မထင္ဘူး။ သူဟာ ရည္းစားစာလည္း တစ္ခါမွ မေရးဖူးဘူး။ ရည္းစား စကားေတာင္ ခြက်က် ဘုဆတ္ဆတ္ႀကီး ေျပာတတ္တဲ့ လူမ်ဳိး မဟုတ္လား။ ဒါေပမဲ့ သူဟာ အခ်စ္မရွိတဲ့ လူေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚခင္ၾကည္ကို ၾကည့္တဲ့အခါ သူ႔မ်က္လုံးေတြက ခ်စ္ရည္လဲ့ ေနတတ္ေၾကာင္း ဓာတ္ပုံေတြက သက္ေသခံ ေနပါတယ္။

တကယ္လုိ႔သာ ခုခ်ိန္ထိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အသက္ထင္ရွား ရွိေနဦးမယ္ဆုိရင္ သူ႔ကို ဂုဏ္ျပဳေရးသား ထားတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ၊ အက္ေဆးေတြ ကဗ်ာေတြကို ဖတ္ၾကည့္ၿပီး ေခါင္း တညိတ္ညိတ္နဲ႔ ျပံဳးေနမလား၊ ဘာမွ မေျပာဘဲ ႐ႈတည္တည္ႀကီး လုပ္ေနမလား။ သူ႔ထုံးစံအတုိင္း “ဒါေတြ မလုိပါဘူး”လုိ႔ ဘုက်က် ေျပာၿပီးေတာ့ပဲ ေငါက္လႊတ္ လုိက္ေလမလား မရဲတရဲ စဥ္းစား စိတ္ကူးယဥ္ ၾကည့္ေနမိပါေတာ့တယ္။

မင္းကိုဥာဏ္
(Teen မဂၢဇင္း၊ဇူလိုင္လ ၂ဝ၁၁)

******************************************************

ဇာတိ

စာေရးသူ - ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း

ေျမလတ္ ဟု ေခၚေသာ ဗမာျပည္၏အပူပုိင္းဇံုျဖစ္ေသာ မေကြးစီရင္စု၊ ယခု ေရနံေခ်ာင္းခ႐ိုင္အတြင္း ပ်ဥ္းမနား၊ ေက်ာက္ပန္းေတာင္းရထားလမ္းတ၀က္ခန္႔တြင္ အပူပုိင္းဇုံကုန္းျမင့္ျပင္မ်ားျဖစ္ေသာ ႏွမ္း၊ ပဲ ႏွင့္ ၎ဆီ အမ်ားထြက္၍ ကုန္ေရာင္းကုန္၀ယ္အေတာ္တြင္က်ယ္ေသာ ၿမဳိ႕ကေလးတၿမဳိ႕ရွိေလသည္။ မီးရထား ဘူတာ႐ံု အနီးအနားတြင္ မီးရထားဘက္မွ ေဆာက္ထားေသာ အိမ္တန္းလ်ားမ်ားႏွင့္ ပြဲစားကုန္ သည္ ဆုိင္မ်ား အနည္းငယ္ရွိေလသည္။ ဘူတာ၏၀ဲယာပတ္လည္တို႔တြင္ ေျမပဲ၊ ႏွမ္းခင္းတို႔ရွိေလ သည္။ ထိုယာခင္း မ်ားမွေက်ာ္လြန္၍ အေရွ႕စူးစူးသုိ႔ၾကည့္လွ်င္ ေရးေရးထင္ေသာေတာင္တန္းမ်ားကို ေနာက္ခံ ကာ ေတာရေက်ာင္း ႏွင့္ ကမၼဌာန္းထုိင္သူတုိ႔၏လုိဏ္ဂူမ်ားကို ေတြ႕ႏုိင္ေပသည္။ ထိုဘူတာ ၏ အေနာက္ေျမာက္ ယြန္းဂုိက္ ၄၀၀ခန္႔အကြာတြင္ကား၊ မုိင္ဝက္ခန္႔က်ယ္ေသာ သဲေခ်ာင္း႐ိုးကမ္းစပ္ ေပၚ၌ "ခေပါင္းကုန္" (သုိ႔မဟုတ္) နက်ားထူး ေခၚေသာ အိမ္ေျခတစ္ရာခန္႔ရွိ ရြာကေလးရွိေလသည္။

ယင္းေခ်ာင္း ဟုေခၚေသာ သဲေခ်ာင္းႀကီး၏တဘက္ကမ္း (အေနာက္ဘက္ကမ္း)၌ကား ယာခင္းလယ္ ကြင္းျပင္ မ်ားႏွင့္ ဥယ်ာဥ္အခ်ဳိ႕ကို ေတြ႕ရေပသည္။ ထိုမွလြန္လွ်င္ ေတာင္ကုန္းက်က်ေနရာတြင္ အေရွ႕ ဘက ္မွ တာေျမာင္းခံထားေသာ အိမ္ေျခ ၂၀၀ ခန္႔ရွိရြာတစ္ရြာရွိေလသည္။ ထိုရြာ၏အေနာက္ ကိုက္ ၃၀၀ ခန္႔တြင္ အိမ္ေျခ ၁၀၀ခန္႔ရွိ ရြာတစ္ရြာရွိေလသည္။ ရြာ၏ေျမာက္ဘက္တြင္ကပ္လ်က္ (ေရွးလူႀကီး မ်ားေျပာသလို) ေလာကဓါတ္ ျမန္မာအထက္တန္းသင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္း ရွိေလသည္။

ထိုမွ ယာတစ္ခင္းအလြန္တြင္ ငါးရက္တစ္ေစ်းဖြင့္ရာ ေစ်းဝုိင္းရွိေလသည္။ ထိုမွလြန္လွ်င္ ပုလိပ္ဂါတ္ တန္းလ်ားမ်ား ရွိသည္။ ထိုအနီးတြင္ စာတုိက္ရွိေလ၏။ ထိုစာတုိက္၏အေနာက္ေျမာက္ေစာင္းေစာင္းႏွင့္ ေရွ႕တည့္တည့္ ေပတရာလမ္းႏွင့္ ေျမတလင္းေျပာင္ေျပာင္ကို ေက်ာ္လြန္၍ ကိုက္ ၁၀၀ခန္႔အကြာတြင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းႏွင့္ကပ္၍ ၿမဳိ႕အုပ္႐ံုးရွိေလသည္။ ထိုဘုန္းႀကီးေက်ာင္းႏွင့္ဆက္၍ ေထာင့္ မွန္ (Right angle)က်ကာ ၁၅ ေပခန္႔ျမင့္ေသာ အုတ္တံတုိင္းႀကီးေဘးဘက္ေလးတန္ ၿခံရံလ်က္၊ ေစတီငယ္မ်ား အလယ္တြင္ ေရႊေရာင္တေျပာင္ေျပာင္ေတာက္ေနေသာ ေစတီေတာ္ႀကီးတစ္ဆူႏွင့္ သပ္ ယပ္ ခမ္းနား ေသာ ဇရပ္၊ တန္ေဆာင္း၊ ေက်ာင္းကန္မ်ားရွိေလသည္။

ထိုမွ ေျမာက္မလွမ္းမကမ္းတြင္ ကား အိမ္ေျခ ၁၀၀ ေက်ာ္ရွိ ရြာတစ္ရြာရွိျပန္ေလသည္။ ထိုရြာမ်ားအနက္ ရြာမႀကီး သဖြယ္ အိမ္ေကာင္း အမ်ားဆံုးႏွင့္ ဆုိင္ကႏၵားအေတာ္အတန္ရွိ၍ စာေရးစာခ်ီ၊ ၿမဳိ႕အုပ္ ေရွ႕ေန ကုန္သည္မ်ား ေနၾကေသာ ရြာ ကား ဆိုခဲ့ၿပီးသည့္ သဲေခ်ာင္းႀကီးအေနာက္ဘက္ကမ္း ေတာင္ကုန္း ေပၚတြင္ တည္လ်က္ရွိေသာ ရြာပင္ ျဖစ္ေလသည္။ ထိုရြာကို နတ္ေမာက္ဟူ၍၎၊ ေတာရြာ ဟူ၍ လည္းေကာင္း ေခၚၾကေလသည္။ ထိုရြာကို သမုိင္းစာအရကား ပီဠိယကၡမင္းတည္ေထာင္သြားသည္ဟု ဆုိေလ သည္။ သုိ႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္၏ေဘး မွတ္တမ္းအရကား၊ ပုဂံေခတ္ အေနာ္ရထာမင္းေစာ အခ်ိန္အခါ ေလာက္ တြင္ ထိုရြာကိုစတင္တည္ ေထာင္ခဲ့သည္ဟု မွတ္သားဘူးသည္။

ထိုရြာ၏ေျမာက္ဘက္စြန္း၌ တစ္ရြာလံုးရွိ အိမ္၀ုိင္းမ်ားအနက္ အက်ယ္ဆံုးအိမ္ဝုိင္းႀကီးထဲတြင္ ဧရာမ အိမ္ႀကီး ရွိေလသည္။ မူလက ဆင္တစ္ရပ္ခန္႔၀င္ႏုိင္ေအာင္ျမင့္၍ အေဆာင္ေပါင္းမ်ားစြာရွိေသာ္လည္း၊ ထိုအခါ ကား အေတာင္ရွစ္ေတာင္ခန္႔မွ်သာရွိေတာ့သည္။ အိမ္ အျမင့္မွာလည္း သံုးေပခြဲ မွ်သာ ရွိ ေတာ့သည္။ ထိုအိမ္ႀကီးကား ေရွးွဗမာမင္း လက္ထက္က နတ္ေမာက္ၿမဳိ႕ ၿမဳိ႕သူႀကီးအိမ္ပင္ျဖစ္ေလသည္။ ယခုကား အိမ္မရွိေတာ့ၿပီ။ ထိုအိမ္ေနာက္ေဖးေဆာင္ငယ္တြင္ ကၽြႏ္ုပ္ အား ဖြားျမင္ခဲ့ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ့္ကို ေမြးဖြားလာစဥ္အခါက ကၽြန္ေတာ္တို႔ နတ္ေမာက္သို႔ မီးရထား လမ္းမေပါက္ေသး။ သို႔ေသာ္ ရည္ရြက္ ခ်က္ကား ထားၿပီးျဖစ္ေလသည္။ ယခုအခါကဲ့သို႔ အနည္းငယ္မွ် ၿမဳိ႕မဆန္ဘဲ ေတာရြာစုႀကီး တရြာ မွ်သာ ျဖစ္ေလသည္။ နံနက္ညေနခင္းမ်ားတြင္ ခေလာက္သံ တေဒါက္ေဒါက္၊ ေန႔လည္ေန႔ခင္းမ်ားတြင္ ယကၠန္းသံ တခၽြန္ခၽြန္ႏွင့္ ၾကားရတုန္းပင္ရွိေလသည္။

အခ်ိန္ကား ၁၉၁၅ ခု ေဖေဖာ္၀ါရီလျဖစ္၍ ပဌမကမာၻစစ္ႀကီး၏ ဒုတိယႏွစ္ထဲမွာပင္ျဖစ္ေပသည္။ ထိုအ ခ်ိန္၊ ထိုအခါ ကား ဂ်ာမနီသည္ ေရငုတ္သေဘၤာမ်ားျဖင့္ ၿဗိတိသွ်ေရတပ္တုိ႔အား အႀကီးအက်ယ္ဒုကၡေပး ေနသည့္ အခ်ိန္အခါျဖစ္ေလသည္။ အေနာက္စစ္မ်က္ႏွာျပင္ဟုေခၚေသာ ျပင္သစ္ႏွင့္ ဂ်ာမဏီတို႔ စစ္ ခင္းရာ မ်က္ႏွာ ၌ကား၊ ပဌမအႀကိမ္တုိက္ပြဲႀကီးမ်ားမ်ာ မၿပီးမဆံုးႏုိင္ေသာ ေသာင္တင္ေရမက် ေရွ႕မတိုး ေနာက္မဆုတ္ အေျခအေနပင္ရွိေလသည္။

အေရွ႕မ်က္ႏွာျပင္ဟုေခၚေသာ ႐ုရွားစစ္ခင္းရာ မ်က္ႏွာမွာ ကား မဆူးရိယာ ႏွင့္ ၀ါဇနစ္ဇူစစ္ပြဲႀကီး ျဖစ္ပြား လ်က္ ရွိၾကေလသည္။ ထိုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၃ရက္ေန႔၊ ၁၂၇၆ ခု၊ တေပါင္းလဆန္းတစ္ရက္ စေနေန႔ နံနက္လင္းအားႀကီးအခ်ိန္တြင္ ကၽြန္ေတာ္သည္ လူ႔ျပည္ ကို ပဌမဆံုးေရာက္ရွိလာခဲ့ရေပသည္။ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၃ရက္ေန႔ကား၊ နာမည္ေက်ာ္ နကၡေဗဒင္ဆရာႀကီး ကီ႐ို၏ေဟာေျပာခ်က္အရဆိုလွ်င္ တုိင္းျပည္ တစ္ျပည္ ၏ အစိုးရထီးနန္း တို႔ကို ၿဖဳိဖ်က္ႏုိင္စြမ္းေသာသူ မ်ားကို ေမြးဖြားတတ္ေသာဇာတာဟု ေဟာထား ေလသည္။ ထိုေန႔တြင္ ေမြးဖြားေသာ ကၽြန္ေတာ္မွာ သူပုန္ေလာင္းကေလး ျဖစ္သည္ကို ထိုအခါက မည္သူမွ် ထူးထူး ျခားျခား ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္းမျပဳခဲ့ၾကေခ်။

ကၽြန္ေတာ္ ေမြးဖြားလာာသည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကၽြန္ေတာ္၏ဇာတာနာမည္မွာ (ထိန္လင္း)ျဖစ္ေလသည္။ သုိ႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ့အထက္ အစ္ကို ကိုေအာင္သန္းႏွင့္ နာမည္လုိက္ေအာင္ "ေအာင္ဆန္း"ဟုေခၚတြင္ ခဲ့ေလသည္။ ေမြးဖြားစဥ္က ကၽြန္ေတာ္ မထူးဆန္းလွေသာ္လည္း ထုိင္ႏုိင္ထႏုိင္ေသာ ကေလးဘ၀မွစ၍ ကၽြန္ေတာ္သည္ ထူးျခားခဲ့သည္။ ဂြက်ခဲ့သူျဖစ္ခဲ့ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္ ငယ္ငယ္တုန္း က ေတာ္ေတာ္နဲ႔ စကား မေျပာတတ္ရကား၊ လူႀကီးမိဘမ်ားမွာ ဆြံ႕အ၍ပင္ေနသလားဟု စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကခဲ့ရသည္ဟု သိရ ေလသည္။ အနာအဖ်ားထူသည္။ အစားၾကဴးသည္။ အမဲ၊ သား၊ ငါးကို အလြန္ႀကဳိက္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ ၏ မိခင္ ေစ်း၀ယ္သြားရာ ရံဖန္ရံခါ ကၽြန္ေတာ့္ကို ခ်ီ၍သြားေလသည္။

တစ္ခါေသာ္ အမဲသားစိမ္း ကို အတင္းလု၍စားမည္ျပဳသည္ဟု ကၽြန္ေတာ့္မိခင္ကျပန္၍ ေျပာသျဖင့္ သိရ ေပသည္။ လူ႐ိုင္းဘ၀ က ကၽြန္ေတာ္ လာသလားမသိ၊ ယေန႔အထိ လူ႐ိုင္းသေဘာမ်ိဳးေနခ်င္သည့္ စိတ္ထားမ်ား ရွိသည္။ ရံဖန္ရံခါ လူယဥ္ေက်းမ်ား ႏွင့္ အသားမက်ခဲ့ေခ်။ မ်က္စိေနာက္ ျမင္ျပင္းကပ္ လာသည္။ ထိုအခါ လူယဥ္ေက်းမ်ား ႏွင့္ ငါလူ႐ိုင္းဟု ဇာတိခြဲပစ္ခ်င္သည့္စိတ္မ်ားရွိသည္။ လူ႐ုိင္းကား ၾကမ္း၏။ ခက္ထန္၏။ သို႔ေသာ္ ျဖဴးေျဖာင့္၏။ တည္ၾကည္၏။ လြတ္လပ္၏။ က်န္းမာ၏။ သန္စြမ္း၏။ ငါ့ျမင္း ငါ့စုိင္း ေညာင္ကုိင္း ေရာက္ေရာက္ဆိုသည္ကိုိ ကၽြန္ေတာ္ႀကဳိက္၏။

ကၽြန္ေတာ္၏စိတ္တြင္ အင္မတန္ စိုျပည္လတ္ဆတ္ ေသာဘ၀ဟု ယူဆသည္။ ဗမာျပည္ရွိသည့္လူသည္ လူ႐ုိင္းမ်ဳိး ဘ၀ေရာက္ခ်င္ ေရာက္သြားပါေစ။ လြတ္လပ္ခ်မ္းသာစြာ ေခါင္းေထာင္ေနႏုိင္မည္ဆိုလွ်င္ မလြတ္လပ္ ေသာ လူ႔ယဥ္ေက်းဘ၀ထက္ ကၽြန္ေတာ္ အဆတစ္ရာႀကဳိက္သည္။ ႏွစ္သက္သည္။ စိမ္းလန္း စိုေျပက်ယ္ျပန္႔ေသာ လြင္ျပင္႐ုိင္းေပၚ တြင္ လက္ပန္းေပါက္ခတ္၍ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ျမဴးတူး ေအာ္ဟစ္ လိုသည္။

ငယ္ငယ္တံုးက ကၽြန္ေတာ္ အတီးအမႈတ္၊ အကအခုန္ အေတာ္၀ါသနာပါ၏။ အထူးသျဖင့္ ဆုိင္းတီး အေတာ္ ၀ါသနာပါသည္။ စာပြဲျဖစ္ေစ ေခါက္စရာေတြ႕လွ်င္ အၿမဲေခါက္ေလ့ရွိရာ ကၽြန္ေတာ္၏လက္မွာ ယေန႔တုိင္ အခ်ိန္မွန္မွတ္ လက္ရည္ကြဲက်ခဲ့ေလသည္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္ အနည္းငယ္ႀကီးျပင္းလာ သည့္ ႏွင့္ လူႀကီးမိဘမ်ားက ကၽြန္ေတာ္အား အတီးအမႈတ္၀ါသနာကို ခြင့္မျပဳ။ နဂိုက ၀ါသနာမဟုတ္၍ လားမသိ။ ယခု စိတ္မ်ဳိး ေပ်ာက္သေလာက္ရွိခဲ့သည္။

ကၽြန္ေတာ္ကား ငယ္ငယ္ကေလးက ယေန႔တုိင္ လူေရာ၊ စိတ္ေရာ၊ ေျပာ့ေျပာင္းသည္ဆုိသည့္အခ်က္ကို သက္သက္ နားမလည္ခဲ့၊ နားလည္ရန္လည္း မႀကဳိးစားခဲ့၊ ႀကဳိးလည္း မႀကဳိးစားခ်င္၊ ကၽြန္ေတာ္ကား စကား ေျပာလွ်င္ မဖြယ္ရာမယဥ္ေက်း၊ အသက္ ရွစ္ႏွစ္ထဲေရာက္၍ ေက်ာင္းေနသည့္အခ်ိန္၌ပင္ ဘုန္းႀကီးကို ဘုန္းႀကီး စကားႏွင့္မေလွ်ာက္တတ္၊ အမူ အရာလည္း ၾကမ္း၏။ အလုိက္လည္း မသိ။ ညစ္လည္း ညစ္ပတ္သည္။ ကုိယ့္စည္းကမ္း ဟူ၍လည္း တစ္ခုမွ်မရွိ။ အသက္ေလး၊ ငါး၊ ေျခာက္ႏွစ္တုိင္ေအာင္ ညအိပ္ရာ တြင္ ေသးပါ၏။ မီးဖိုကို ညညရွိခုိး၍ "အရွင္စဖိုည၊ ကၽြန္ေတာ္မ်ဳိးေန႔ဟုဆိုခဲ့ရသည္ကို အမွတ္ရ ေသးသည္။

အသက္ ဆယ့္ငါးႏွစ္ထဲေရာက္ သည့္အခါ၌ပင္ အျခားအိမ္တစ္အိမ္၌ တည ေသးပါဘူး ေသးသည္။ ထိုအခါကား ကၽြန္ေတာ္သည္ ေရနံေခ်ာင္းၿမဳိ႕ အမ်ဳိးသားအထက္တန္းေက်ာင္းမွာ ေျခာက္တန္းေအာင္၍ ခုႏွစ္တန္း အ၀င္ ေက်ာင္းအ ျပန္ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္၏အစ္ကို အႀကီးဆံုးမွာလည္း ၎ႏွစ္တြင္ ဘီအက္-စီ သခ်ၤာဂုဏ္ထူးတန္း ကို ေအာင္ခဲ့၍ ေရနံေခ်ာင္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေက်ာင္းတြင္ မိမိေက်ာင္းေဟာင္း ျဖစ္သည့္ အတုိင္း ေက်ာင္းဆရာ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္အတူပါလာခဲ့ေပသည္။ ထိုအခါ ေရနံေခ်ာင္း ၿမဳိ႕သုိ႔ နတ္ေမာက္မွ သြားသည့္နည္းမွာ ေတာင္တြင္းႀကီးၿမဳိ႕သုိ႔ ရထားစီး၊ ေတာင္တြင္းႀကီးမွ မိေခ်ာင္းရဲ သို႔ ကားစီး၊ မိေခ်ာင္း ရဲမွ ေရနံေခ်ာင္းသို႔ သေဘၤာစီးရေလသည္။

၂-ရက္ၾကာေလသည္။ ေနာက္၌ကား ေက်ာက္ပန္းေတာင္း မွတစ္ဆင့္ မီးရထားတစ္တန္၊ ေမာ္ေတာ္ကား တစ္တန္ သြား၍ ေရနံေခ်ာင္းသုိ႔ ေန႔ခ်င္းေပါက္ေလသည္။ ထိုႏွစ္ တြင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မေကြးမွတစ္ဆင့္ သြား ၾကသည္။ မေကြးၿမဳိ႕တြင္ အပ်ဳိေပါက္စ ခပ္ေခ်ာေခ်ာ မိန္းက ေလးရွိေသာ အစ္ကိုျဖစ္သူအိမ္တြင္ တည္းခို ၾကသည္။ လူပ်ဳိေပါက္စျဖစ္ေသာ ကၽြန္ေတာ္မွာ တစိမ္းတရံ ဆန္ အိမ္တြင္မ ေနတတ္၊ အထူး ရွက္ တတ္သည္။ မိန္းကေလးႏွင့္ဆိုလွ်င္ သာ၍ပင္ ရွက္တတ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ညအိပ္ခါနီး ရွက္လြန္း၍ ေသး မေပါက္မိရာ၊ ညအိပ္သည့္အခါ မေအာင့္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေသးပါ က်ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ပါၿပီးမွ သိေပသည္။ ဤမွ် ကၽြန္ေတာ္သည္ မသိမ္ေမြ႕၊ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမမ်ားထဲတြင္ ကၽြန္ေတာ္ အငယ္ဆံုး ျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အိမ္ စံခ်ိန္ႏွင့္ၾကည့္လွ်င္ ကၽြန္ေတာ္အလိုလိုက္ခံရဆံုးျဖစ္၏။ အဆုိးဆံုး ဟု လည္း အိမ္နားနီးခ်င္းပါမက ရြာနီးနားခ်င္းမ်ားကပါ အသိအမွတ္အျပဳခံရ၏။

ကၽြန္ေတာ္၏အထက္ အစ္ကို ကိုေအာင္သန္း ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္မွာ အသက္သံုးႏွစ္ခြဲေလးႏွစ္မွ်သာ ကြာ၏။ သူႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ကား ငယ္ငယ္က ရန္ျဖစ္ဘက္ျဖစ္၏။ သူကား လက္ျမန္၏။ ကၽြန္ေတာ္ကား အားႀကီး ၏။ မခ်ိန္မဆလက္လြယ္စပါယ္ လုပ္တတ္သည္။ သူကား ႏု၏။ မင္းသားက်ေခ်သည္။ ကၽြန္ေတာ္ကား ၾကမ္း၏။ သူသည္ အစားအေသာက္အေနအထုိင္မွစ၍ သပ္ယပ္၏။ အစားဆိုလည္း အစားတုိင္းမစား။ စားေသာက္ ေနသည့္အခါ ေျမႀကီးေပၚသို႔က်သြားလွ်င္ သူသည္ မစားေတာ့ေခ်။ ကၽြန္ေတာ္ကား က်သြား ေသာအစာ ကို ဖုတ္ဖတ္ခါ၍စားႏုိင္လွ်င္ ေကာက္စား၏။ သူကား အ၀တ္မ်ားကို သပ္သပ္ရပ္ရပ္၀တ္ တတ္၏။ ကၽြန္ေတာ္ကား မ၀တ္တတ္ ျမန္ျမန္ညစ္ေအာင္ ျဖစ္ကတတ္ဆန္း၀တ္တတ္၏။

သူသည္ ေျမ ႀကီးႏွင့္ၾကမ္းမ်ားေပၚတြင္ မည္သည့္အခါမွ် တံုးလံုးမလွဲ၊ ကၽြန္ေတာ္ကား ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ လွဲဘူး ၏။ သူ ကား ပါး၏။ လွ်င္သည္၊ ကၽြန္ေတာ္ကား ထူ၏။ အ၏။ ကၽြန္ေတာ္၏ၿမဳိ႕ကား ရြာသာသာ ေတာအရပ္ ျဖစ္ သည္။ ကၽြန္ေတာ္ငယ္စဥ္က ယခုထက္ပင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အရပ္မွာ ေတာက်၏။ ထိုအခါက (ကလီဖာ) ေခၚ ဆံပင္ညႇပ္ကုလားတစ္ေယာက္တေလသာရွိ၏။ သို႔ျဖစ္ရာ ၎ကလီဖာမွာ လက္မလည္၊ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔အား ေခါင္းတံုးရိတ္ရန္ တစ္ခါတစ္ခါ ရိတ္တတ္သည့္ အိမ္နီးနားခ်င္းတုိ႔ကို ခုိင္းရေလသည္။ တခါ တခါ ကၽြန္ေတာ့္ဘခင္ ကိုယ္တုိင္ရိပ္ေပးေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္၏ဘခင္ကား ယခုကြယ္လြန္သည္မွာ ၁၅ ႏွစ္ေက်ာ္လြန္ေလၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္၏ဘခင္သည္ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္အမူအရာ အေတာ္ဆင္သည္။

တေန႔ေန၍ စကားတစ္ခြန္းမေျပာ။ မ်က္ႏွာထားဆိုး၏။ ဆိုးရသည့္ထဲ ေက်ာက္ေပါက္မမ်ားလည္း ရွိ၏။ ေလာကြတ္ မရွိ၊ ဟန္မရွိ၊ ဘာသိဘာသာေနတတ္သည္။ အကိုင္အတြယ္၊ အသြားအလာ အမူအရာ ၾကမ္းတမ္း ၏။ ျငင္းမိလွ်င္ ေလွ်ာ့မေပးတတ္။ သုိ႔ေသာ္ စိတ္ႏွလံုးကား အထူးေျဖာင့္စင္း၏။ စကားတည္၏။ အပိုမေျပာ၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေရွ႕ေနစာေမးပြဲ၀င္ထားေသာ္လည္း ေရွ႕ေနလုိက္၍စားသည္ကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မမွတ္မိ။ ယာလုပ္ကုန္ကူး ေငြေခ်း၍သာ စီးပြားျဖစ္၏။ စီးပြားျဖစ္ျခင္းမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မိခင္၏ဒိုးတူေဘာင္ ဘက္ ကူညီမႈေၾကာင့္ပင္ျဖစ္ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အား အျခားသူတစ္ဦးက ေခါင္းရိတ္ ေပးလွ်င္ အင္မတန္ ညင္သာ၏။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဘေဘကား ဒါးမထက္ထက္ကို ေကာင္းေကာင္း မေသြးဘဲ အတင္းတြန္းခ်၍ ရိတ္ခ်၏။

အထူး ပင္ ေခါင္းရည္နာ၏။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သည္ ၎ေခါင္းရိတ္မည့္အခါ ရြံ႕ ၏။ တြန္႔၏။ သို႔ေသာ္ ေခါင္းရိတ္သည့္ အခါတုိင္း ကၽြန္ေတာ့္အစ္ကိုကား အၿမဲငို၏။ ငိုတုိင္း ေခါင္းပုတ္ခံရ ၏။ ကၽြန္ေတာ္ကား မငို၊ က်ိတ္ခံ ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေခါင္းပုတ္ လြတ္သည္။ ကၽြန္ေတာ့္အစ္ကိုကား စိတ္ျမန္ ၏။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ညီအစ္ကို ေလးေယာက္ရွိသည့္အနက္၊ ဒုတိယအစ္ကိုႀကီး ကိုေနေအာင္ သာလွ်င္ စိတ္ရွည္၍သိမ္ေမြ႕၏။ တသက္ပတ္လံုး မည္သူႏွင့္မွ် ရန္မျဖစ္ခဲ့ဘူးေခ်။ ကၽြန္ေတာ္ကား စိတ္ရြတ္၏။ ကၽြန္ေတာ့အစ္ကို ကိုေအာင္သန္း ကား၊ သူမ်ားအေၾကာမခံ၊ သူကသာ ဦးေအာင္ေၾကာခဲ့သည္ ကၽြန္ေတာ္ကား သူမ်ား အေၾကာ ခံရ၏။

ေျမႇာက္လို႔ ေျမႇာက္မွန္းမသိ၊ ေခ်ာက္လို႔ ေခ်ာက္မွန္းမသိ ထံုေပေပ အလြန္ႏုိင္၏။ တခါေသာ္ ဆယ္မုိင္ခန္႔ အကြာ ရြာတရြာ သုိ႔ ကၽြန္ေတာ့္မိဘမ်ားႏွင့္လုိက္သြား၍ သူႀကီး အိမ္တြင္ တည္းခိုေနစဥ္ ထိုရြာမွ ရြယ္တူေလာက္ ကေလးတစ္ေယာက္က ကၽြန္ေတာ့္အားေျမႇာက္၍ "ဗိုလ္ႀကီး၊ ဗိုလ္ႀကီး"ဟုေခၚရာ၊ ကၽြန္ေတာ့္ မွာ မ်ားစြာသေဘာက်ကာ ထန္းလ်က္အျဖဴဆုတ္ ကို ေခၚ တုိင္း၊ ေခၚတုိင္း ေပးခဲ့ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္ သည္ လိမ္လည္ေလ့မရွိ။ မလိမ္တတ္၊ လိမ္မိခဲ့ေသာ္လည္း ခဏခ်က္ျခင္း ေျဖာင့္ခ်က္ေပး၏။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေနသည့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ ဥပုသ္ေန႔တုိင္းပိတ္ သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေယာက်္ားကေလးမ်ားမွာ ဥပုသ္ေန႔ပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ေက်ာင္းသို႔သြားရ၍ ေရခပ္၊ ျမက္ႏႈတ္လုပ္ရသည္။ တေန႔ေသာ္ ေန႔ခင္းတြင္ ေက်ာင္းသား မ်ား အလုပ္မရွိ၍ "အလုပ္မရွိလွ်င္ အိပ္ေန ၾက၊ မကစားၾကနဲ႔"ဟု ဘုန္းႀကီးက အမိန္႔ရွိ ေလသည္။ အားလံုးေက်ာင္းသားမ်ားက "မအိပ္ခ်င္ဘူးလား" ဟုေမးေသာအခါ မအိပ္ခ်င္ ၾကေသာ္လည္း အိပ္ခ်င္ သည္ဟု ဘုန္းႀကီးအလိုက် ေလွ်ာက္ၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္အား ဘုန္းႀကီးက "ေအာင္ဆန္း ေကာ မအိပ္္ခ်င္ ဘူးလား"ဟု အထူးတလည္ေမးရာ ကၽြန္ေတာ္က "မအိပ္ခ်င္ပါဘုရား"ဟု ျပန္ေလွ်ာက္ရာ ဘုန္းႀကီး ကား ၿပံဳး၍ ေနေလေတာ့သည္။

ကၽြန္ေတာ္ သည္ ငယ္စဥ္က ေခ်ာင္တစ္ေခ်ာင္တြင္ကပ္၍ မႈိင္ေတြကာ စဥ္းစား၍ေနေသာ္လည္း ေန တတ္သည္။ ခေလး ႏွင့္ မလုိက္ အမ်ားအားျဖင့္ ဣေႁႏၵႀကီးသည္။ ကစားခုန္စားဆိုလွ်င္ မ်ားစြာမေလ့ က်င့္။ သို႔ေသာ္ ကစားသည့္ အခါ ၾကမ္းတမ္း၏။ ၾကမ္းတမ္းေသာ ကစားမ်ဳိးမွ ႏွစ္သက္သည္။ တြတ္တိုး ျခင္း၊ ၾကည္းသား ႐ုိက္ျခင္း စသည္တုိ႔ကို ၀ါသနာပါသည္။ ျခင္းလံုးခတ္ျခင္းကိုကား မႀကဳိက္၊ ရြရြကေလး လုပ္ရေသာ အလုပ္ ဆိုလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္မျဖစ္။ အခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္၏ကေလးဘ၀မွာ ခ်ီးမႊမ္း စရာ အလြန္နည္း၏။ ညစ္ပတ္ေပေရ ႐ွဳိေျမာင္ေခ်ာက္ေစာင္းကဲ့သို႔ အဖုအထစ္အျပစ္အနာအဆာမ်ား သည္။

 စိမ္းလန္း စိုေျပညီညာေသာ ျမက္ခင္းသဘြယ္ မြခ်င္စရာ မဟုတ္ေပ။ အသက္ဆယ္ႏွစ္ခန္႔ အထိ အနာေရာဂါ ကင္းသည္ဟူ၍ မရွိ ေသလုမတတ္ အႀကိမ္ႀကိမ္ျဖစ္ခဲ့ဘူး၏။ ၀ဲနာအႀကီးအက်ယ္ စိုခဲ့ဘူး၏။ ထိုအခါ ကၽြန္ေတာ္သည္ ဘယ္ေတာ့မ်ားမွ ငါ က်န္းက်န္းမာမာ အၿမဲေနပါမည္နည္းဟု တမ္းတမိသည္။ ကၽြန္ေတာ္ သည္ ထိုကေလးဘ၀တြင္ပင္ သူပုန္စိတ္ထားရွိေလသည္။ အႀကံႀကီးသူျဖစ္ေလ၏။ ဗမာ ျပည္အ ား အဂၤလိပ္လက္မွ ျပန္ရရန္ သူပုန္ထနည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးစဥ္းစားခဲ့ဘူးေလသည္။ တခါတရံလည္း ဟုတ္တိ ပတ္တိ စိတ္ကူး၏။ တခါတခါလည္း ျပဒါးရွင္လံုးစသည္မ်ားကို ရွာေဖြလိုေသာ စိတ္မ်ားေပၚ ေပါက္၏။ ျပဒါးရွင္လံုးစေသာ အစြမ္းအားျဖင့္ ဗမာျပည္ကို ကယ္တင္လုိ၏။

ကၽြန္ေတာ္ ရန္မျဖစ္တတ္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ သတိၱထူးခၽြန္သည္ဟု မဆိုႏုိင္၊ ငယ္ငယ္က တေစၦ အလြန္ေၾကာက္တတ္ သည္။ ရန္ျဖစ္ခဲ၏။ ကၽြန္ေတာ့္အစ္ကို ဦးေအာင္သန္းကား ခဏခဏရန္ျဖစ္၏။ ဦးေအာင္ ႐ုိက္ႏွက္၍ အိမ္ေျပးလာခဲ့၏။ သို႔ႏွင့္ မၾကာမၾကာ အတုိင္ခံရ၍ မိဘမ်ားအ႐ုိက္ခံရ၏။ ကၽြန္ေတာ္ ကား ဤကဲ့သုိ႔ မျဖစ္ဘူး။ ရန္တစ္ခါသာ အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္ဘူးသည္။ ထိုအခါ လူခ်င္းလည္း ထိုးသတ္ ပုတ္ခတ္ စဥ္က ကၽြန္ေတာ္က ႏုိင္၏။ လူခ်င္းျဖန္ေျဖသည့္အခါ မေရွာင္မတိမ္း ထံုေပေပေနသျဖင့္ ခံုဘိနပ္ ႏွင့္ အေပါက္ ခံရ၍ ေခါင္းေပါက္ဘူး၏။ ထိုအခါမွ ကၽြန္ေတာ္၏ရန္ျဖစ္ဘက္ကို လုိက္ေလရာ ေခါင္းမူး၍မမွီ၊ ထိုးလုိက္ သည့္ အခ်ိန္ထိကား သတိၱေကာင္းပါ၏။

ေခါင္းမူးလာ၍ ေခါင္းစမ္းၾကည့္ရာ ေသြးေတြျမင္သျဖင့္ ေခါင္း ေပါက္မွန္းသိေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္ ငို ေလေတာ့သည္။ သတိၱေခသြားေလေတာ့သည္။ ရြယ္တူကေလးခ်င္းမ်ား အေပၚတြင္ တခါတေလ အႏုိင္က်င့္ ခ်င္သည့္ စိတ္ကားရွိေလသည္။ တစ္ခါတြင္ကား ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းေနစဥ္ နဘူးသားမ်ားကို ၾကက္ေတာင္ စုိက္၍ ၾကက္ေတာင္႐ုိက္ကစားေနရင္းမွ ေက်ာင္းသား ႏွစ္ေယာက္ရန္ျဖစ္ရာ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ ထိပ္ေပါက္၏။ သို႔ျဖစ္၍ ထိပ္ေပါက္ခံရေသာ ေက်ာင္း သားမိဘမ်ားက ဘုန္းႀကီးအား လာေရာက္ တုိင္တန္းရာ၊ ဘုန္းႀကီးက ဤကစားနည္းမ်ဳိးကို အားလံုး ေက်ာင္းသားမ်ားလည္း ေက်ာင္း၀င္း အတြင္းမွ ေသာ္၎၊ အျပင္မွာေသာ္၎ မကစားရဟု ပညတ္ရေလ သည္။ ထိုပညတ္ခ်က္ကို ကၽြန္ေတာ္ ႏွင့္ ညီအစ္ကို၀မ္းကြဲ မ်ားက သေဘာမက်ၾကသျဖင့္၊ အာဏာ ဖီဆန္ကာ ရြာထဲတြင္ကစားၾကေလသည္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ကစားေနသည္ကို အျခားေက်ာင္းသားတစ္ဦး ႏွစ္ဦးကျမင္သျဖင့္ ဘုန္းႀကီးအား သြားေရာက္ တုိင္တန္းေသာအခါ ဘုန္းႀကီး က ကၽြန္ေတာ္၏မိခင္ႏွင့္ ဦးေလးမ်ားကိုေခၚ၍ ၎တုိ႔ေရွ႕တြင္ပင္ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔အား ျပင္းထန္စြာ႐ုိက္ႏွက္ေလေတာ့၏။ ကၽြန္ေတာ္မွာ ပဌမႀကိတ္မွိတ္၍ခံေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ သတိၱ မေကာင္းႏုိင္ေတာ့ဘဲ ငိုေလေတာ့ သည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ထိုသို႔သြားေရာက္တုိင္တန္းသူ ေက်ာင္းသား ကို ယေန႔တုိင္ အခဲမေက်ခ်င္လွ၊ ဤကဲ့သို႔ အလုပ္ပို ေမတၱာရိမ်က္ႏွာလို၊ မ်က္ႏွာရ အထက္ လူႀကီး အား တုိင္ျခင္းေတာျခင္းကို ငယ္ငယ္ ကေလးကစ၍ ယေန႔တုိင္ ကၽြန္ေတာ္ အထူးစက္ဆုပ္လွသည္။ ယခု ေခတ္သစ္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားအား ဤအက်င့္မ်ဳိးကို အားမေပးဘဲ ေဖ်ာက္ဖ်က္ ေစသင့္ ေပသည္။ ဤအက်င့္မ်ဳိး ကား အက်င့္ယုတ္ျဖစ္ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မိဘကား ပစၥည္းဥစၥာ အေတာ္ အတန္ရွိ၏။ ေၾကြးရွင္ ေျမ ရွင္ျဖစ္ရာ၊ ဆင္းရဲသားမ်ားႏွင့္ အမ်ားအျပားဆက္ဆံရေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ မိခင္မွာ ဓနရွင္ကေလး အတန္းအစားထဲတြင္ သမာသမတ္ရွိ၍ စိတ္ေကာင္းရွိေလသည္။

သို႔ပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ရံဖန္ရံခါ ဆင္းရဲသားမ်ားက ေၾကြးမ်ားမဆပ္ႏုိင္၍ ႀကိမ္းေမာင္းေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္ အထူး ပင္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိသည္။ ထိုအခါက ကၽြန္ေတာ္ကား ေငြတိုးႀကီးစနစ္ဆိုးရြားပံုကို မ်က္၀ါး ထင္ထင္ ေတြ႕ခဲ့ရေလသည္။ မ်ားစြာေသာ ဆင္းရဲသားတုိ႔မွာ ေၾကြးတစ္ခါယူမိလွ်င္ ေၾကႏုိင္စ ရာ အေၾကာင္း မရွိေပ။ ဤစနစ္ကို ယခုေခတ္သစ္တြင္ အလွ်င္အျမန္ ျပင္ဆင္သင့္သည္။ ၎ျပင္ ယခု လက္ရွိ ဆင္းရဲသား ေၾကြးၿမီမ်ားကို အားလံုးေလွ်ာ္ပစ္ရန္သင့္ေပသည္။ ထုိေၾကြးမ်ားမွာ အတိုး၏အညႊန္႔ ေၾကြးမ်ားသာ ရွိေတာ့မည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ ယံုမွားသံသယမရွိေပ။ ကၽြန္ေတာ္ကား ႂကြားရမည္ဆိုလွ်င္ မ်ဳိး ႀကီးေဆြႀကီး မွ ေပါက္ပြားသူျဖစ္သည္။

(ဂ်စ္ဂ်စ္ခန္)အမွဴးရွိေသာ တ႐ုတ္တုိ႔၀င္ေရာက္ေႏွာက္ယွက္ ေသာအခါတြင္ ႏုိင္ငံျခားသား တုိ႔၏ လက္ေအာက္ တြင္ မေနလို၍ လြတ္ရာကၽြတ္ရာ ယခု ကၽြန္ေတာ္ ေမြးဖြားရာေဒသသုိ႔ စုန္ဆင္း ခဲ့ေလသည္ ဟု ဦးေလးတစ္ေယာက္က ေျပာျပဘူးေလသည္။ အေလာင္း ဘုရားတတိယႏုိင္ငံေတာ္ ထူေထာင္စဥ္ အခါ က တုိင္းျပည္မွာ ဖ႐ုိဖရဲျဖစ္၍ေနရာ ေရႊဘိုၿမဳိ႕မွ ဦးေအာင္ ေဇယ်ထ၍ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔၏ အဆက္ အႏြယ္ ပင္းမင္းႀကီး ဦးျမ(ဘြဲ႕မည္ေကာင္းေကာင္းမမွတ္မိ) ဆိုသူ မွာလည္း မိမိနယ္ကို အုပ္စီး ေခါင္းေဆာင္ ၍ ဗမာ့ထီးနန္း ထူေထာင္ရန္ ၾကံေလသည္။ ေနာက္မွ အေလာင္းဘုရား ၏ ဘုန္းလက္႐ံုး အေၾကာင္း ၾကားသိသည့္ အခါ၊ အေလာင္းဘုရားထံ၀င္ေရာက္၍ သက္ စြန္႔ႀကဳိးပမ္း အမႈထမ္းေလသည္ဟုလည္း မွတ္သား ရဘူးသည္။

မင္းတုန္းဘုရင္လက္ထက္တြင္ သက္ေတာ္ရွည္အမတ္ျဖစ္ေသာ ခမ္းပတ္မင္းႀကီးမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏အ မ်ဳိး အႏြယ္ပင္ ျဖစ္သည္ဟု ၾကားဖူးသည္။ မင္းတုန္းဘုရင္၏သမားေတာ္တစ္ဦး (လူမည္မွာ ဦးေက်ာ္ဇံ ျဖစ္ ေလသည္။ ဘဲြ႕ကိုကားမသိ)မွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အမ်ဳိးအေဆြပင္ျဖစ္ေလသည္။ စံုန႔ံသာၿမဳိင္ေရး ေသာ ဆရာေၾကာ့မွာ ဦးေက်ာ္ဇံ၏ေျမးပင္တည္း။ ရွင္အဂၢသမာဓိမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အမ်ဳိးဟုပင္ သိရသည္။ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ ေဘးမွာ နတ္ေမာက္ၿမဳိ႕သူႀကီးျဖစ္ေလသည္။ စာတတ္သည္။ ဥာဏ္ထက္ သည္။ လက္ေျမာက္ သည္။ စိတ္ထက္သည္ဟူ၍ ၾကားဖူးေလသည္။ မိမိအထက္ၿမဳိ႕၀န္ႏွင့္မတဲ့၍ အလုပ္ျပဳတ္ သျဖင့္၊ မႏၱေလးေရႊၿမဳိ႕ေတာ္သို႔တက္၍ အရာခံေနဆဲ အနိစၥေရာက္သည္ဟု တစ္ခါက ပုရပုိက္ မွတ္တမ္း တြင္ ဖတ္ရဖူးသည္။

(စကားအလ်ဥ္းသင့္၍ ေရးရဦးမည္၊ ေရွးကလည္း ဒုိင္ယာရီေခၚ ေန႔စဥ္မွတ္တမ္းရွိေလသည္။ အေခၚ အေ၀ၚ ကိုကား ေမ့သြားေလၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ (ေဘး)အိမ္ႀကီးတြင္ ေတြ႕ဘူးေသာ ပုရပုိက္မ်ားတြင္  ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ ေဘး ေန႔စဥ္ ဘာလုပ္သည္၊ ဘယ္သြားသည္စသည္ကို မွတ္သားခ်က္မ်ား ေတြ႕ရေလ သည္။) ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဘးတြင္ အစ္ကိုႏွင့္ညီႏွစ္ေယာက္ရွိသည္ဟု သိရသည္။ အစ္ကိုႀကီးမွာ ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္း အုပ္ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ညီအငယ္တစ္ေယာက္ မွာ တလုပ္ၿမဳိ႕၀န္ ဦးဘြားယူ ေခၚ၏။ ျမင္းကြန္း-ျမင္းခံုတုိင္ တ ုိ႔၏ ငယ္ဆရာျဖစ္သည္။ ၎မင္းသားမ်ားအထတြင္ ျမင္းကြန္းမင္းသားတုိ႔ အ တြက္ ဓားျပ တုိက္၍ ေငြရွာေပးရေလသည္။ ထိုအခ်က္ကို ေနျပည္ေတာ္ က သိေလ၍ ဦးဘြားယူ ရာထူးမွ က်ေလသည္။ ကၽြန္ယံု၏သစၥာႀကီးမႈေၾကာင့္၎၊ အမႈမထင္ရွား၍၎ မင္းတုန္းမင္းကဲ့သုိ႔ သိမ္ေမြ႕ေသာ မင္း လက္ထက္ျဖစ္၍၎ အသက္ခ်မ္းသာရေလသည္။

နာမည္ေက်ာ္ ဦးမင္းေရာင္ (ဗိုလ္လေရာင္)မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဖြား၏ တူေတာ္သည္။ ဦးမင္းေရာင္ကား လက္ရုံး အားကိုး ျဖစ္သည္။ အမုိက္ဆံုးဆိုသူမ်ားကို တပည့္လုပ္ထား သည္။ ၎၏ တပည့္တစ္ေယာက္ (နာမည္ကားမမွတ္မိ) သည္ဇာတ္ပြဲမ်ားတြင္ လူပ်က္ပ်က္ သည့္အခါ လူမ်ားရယ္တံုးမရယ္၊ အမ်ားရယ္ၿပီးမွ တေယာက္ တညး္ က်ယ္ေလာင္စြာ အၾကာႀကီး ရယ္တတ္သည္ဟု သိရသည္။ ဤကဲ့သို႔ အရြဲ႕တုိက္ ရသည္ ကို ဗိုလ္လေရာင္ ေတြ႕၍ အားရကာ ဆုခ်ေလေလေတာ့သည္။ တခါလည္း ၎၏တပည့္ႏွင့္ ၎၏ညီ သံုးၿမိဳ႕၀န္ ဦးမင္းေမာင္၏ တပည့္တို႔သည္ ၎တို႔၏ ဘြားမယ္ေတာ္ပ်ံတြင္ လက္ေ၀ွ႕ထုိးၾက သည္။ ဦးမင္းေရာင္ ၏ တပည့္ ရႈံးသည္။ ညီျဖစ္သူ ဦးမင္းေမာင္က မိမိတပည့္ႏိုင္သျဖင့္ ပု၀ါတပိုင္ ဆုခ်ေလသည္။ ထုိအခါ ဗိုလ္လေရာင္ က မခံခ်င္၍ မိမိတပည့္ကို ရႈံးလ်က္ႏွင့္ပင္ ပုဆိုးတစ္ထည္ ဆုခ်ေလသည္။

တစ္ခါလည္း ၾကက္သားဟင္း စားလို၍ ဦးမင္းေမာင္ အား ၾကက္အသတ္ခုိင္းေလသည္။ ဦးမင္းေမာင္ကား ဗိုလ္လေရာင္ႏွင့္မ တူ လူေပ်ာ့္ ျဖစ္ေလသည္။ ေစာင္း တီး သီခ်င္းဆိုေတာ္ သည္။ စကားေျပာခ်ိဳသာသည္။ အထက္ လူႀကီးမ်ား၏ အခ်စ္မင္းေမာင္ ၾကက္မသတ္ႏိုင္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္လေရာင္ က သူကိုယ္တုိင္ သတ္၍ ခ်က္စားေလသည္။ ပိုသည့္ဟင္းကို ညီအားမေကၽြးဘဲ ေခြးေကၽြးပစ္ေသာ ဟူ၏။ (ဤကား ကၽြန္ေတာ္၏ အမ်ိဳးအႏြယ္အေၾကာင္း သိသမွ်ပင္တည္း)

ေက်ာင္းသားဘ၀

ကၽြန္ေတာ္၏ မိခင္ဘခင္ႏွစ္ဦးစလံုးမွာ ဥာဏ္ေကာင္းေသာ အမ်ိဳး ျဖစ္ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္၏ ဘခင္သည္ ေရွ႕ေန စာေမးပြဲ တြင္ ဗမာတျပည္လံုး တတိယစြဲခဲ့ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ညီအစ္ကိုအားလံုးလည္း ဥာဏ္ေကာင္း ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ဒုတိယအစ္ကိုႀကီး ကား စာသင္အထူးပ်င္းလွ၍ အျခားညီအစ္ကို မ်ားကဲ့သို႔ ေပါက္ေပါက္ေရာက္ေရာက္ ပညာ မတတ္ေပ။ ကၽြန္ေတာ္၏ အစ္ကိုမ်ား၊ ၀မ္းကြဲအစ္ကိုမ်ား၊ ဦးေလးမ်ား မွာ မိမိတို႔ဆုိင္ရာ ေက်ာင္းစာေမးပြဲမ်ားတြင္ ထိပ္တန္းက်က် ေအာင္ျမင္ၾကသူမ်ားခ်ည္း ျဖစ္ေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔၏ မိဘမ်ားသည္ ပညာကိုလည္း အထူးလိုလားသည္။ ကၽြန္ေတာ္၏ အစ္ကုိ မ်ားကို ငါးႏွစ္သားအရြယ္မွစ၍ ေက်ာင္းထားခဲ့ေလသည္။

ကၽြန္ေတာ္တစ္ေယာက္ သာ အငယ္ဆံုးျဖစ္၍ အလိုလိုက္ကာထားသျဖင့္ အသက္၈ႏွစ္ေရာက္မွသာလွ်င္ ေက်ာင္းစ ေနရေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္ ေက်ာင္းေနလာရင္း ေျပာျပရဦးမည္။ ကၽြန္ေတာ္၏ အထက္ အစ္ကို ကိုေအာင္သန္း အား ျမန္မာ ၆တန္းတြင္ ရွိသည္။ ကၽြန္ေတာ္မွာ အသက္ ၈ႏွစ္ထဲ ေရာက္ေသာ္လည္း ေက်ာင္း တြင္ မေနရေသးေခ်။ ရွင္ျပဳအခမ္းအနားျဖင့္ ကိုေအာင္းသန္းတုိ႔ ရွင္ေလာငး္ဆင္ေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္ လည္း ရွင္ေလာင္းဆင္းေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္လည္း ရွင္ေလာင္းျဖစ္ခ်င္သျဖင္႔ မိခင္အား ပူဆာ ေလသည္။ ထုိအခါ မိခင္က ရွင္ေလာင္းလုပ္တဲ့ သူသည္ စာတတ္မွ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာျပသျဖင့္ ေက်ာင္းေန ပါေတာ့မည္ ဟု ဂတိေပးကာ ထုိတြင္မွ ေက်ာင္းစေန ျဖစ္ေလသည္။

တန္းေက်ာ္တက္ခဲ့ရျပန္သျဖင့္ ေလးႏွစ္ႏွင့္ ၁၀တန္း ေအာင္ျငမ္သည္။ အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာသတၱမတန္း စာေမးပြဲ တြင္ ဗမာတျပည္လံုး န၀မ စြဲခဲ့၍ အထက္တန္း စေကာလားရွစ္ ရခဲ့သည္။ ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းႏွင့္ အမ်ိဳးသား ေက်ာင္းမ်ား တြင္ ပဌမစြဲခဲ့၍ ဦးေရႊခုိဆု ကို ရရွိခဲ့ၿပီးသည္ေနာက္၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ ၆ႏွစ္ခြဲမွ် ေနခဲ့ သည္။ ႏိုင္ငံေရး စိတ္သန္မႈေၾကာင့္ ေက်ာင္းစာမ်ားကို မေလ့က်က္သျဖင့္ (ဘီေအ) အထက္တန္း အထိေအာင္ရုံသာ ေအာင္ခဲ့သည္။

(ဘီေအ) အထက္တန္းႏွစ္တြင္ ေက်ာင္းသား သပိတ္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္၍ အလုပ္ရႈပ္သျဖင့္ (ဘီေအ) စာေမးပြဲ တစ္ႏွစ္မေျဖပဲ ေနခဲ့ရသည္။ ေနာက္ (ဘီအယ္လ္) အတန္းကို တက္ခဲ့သည္ အတန္းလည္း မွန္မွန္မတတ္ စာအုပ္လည္း မရွိ မွတ္စုလည္း မထား။ စာလည္း မၾကည့္ မိမိစိတ္သန္ရာ ႏိုင္ငံေရးကိုသာ လုိက္စားသျဖင့္ (ဘီအယ္လ္) ပထမႏွစ္စာေမးပြဲတြင္ က်ရႈံးေလသည္။ ဤကား ကၽြန္ေတာ္တစ္သက္တြင္ လိုက္စားသျဖင့္ စာေမးပြဲပထမဆံုးႏွင့္ေနာက္ဆံုး က်ရႈံး ျခင္းပင္ ျဖစ္ေပသည္။

က်ရႈံးေသာ္လညး္ ဥပေဒရာဇ၀င္ျဖစ္ေသာ ပထမေမးခြန္းစာတြင္ ကၽြန္ေတာ္ ပထမရခဲ့သည္။ ဒုတိယ (ဘီအယ္လ္)ႏွစ္တြင္ ႏွစ္ေစ့ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ မေန ေတာ့ေပ။ ဥေရာပတုိက္တြင္ ျမဴးနစ္စာခ်ဳပ္မခ်ဳပ္ဆိုမီ စစ္ျဖစ္မတတ္အေျခအေနႏွင့္ ဗမာ ျပည္တြင္ အဓိကရုဏ္း အေျခအေနမ်ားကို ေထာက္ဆ၍ တုိင္းျပည္ အတြက္ ကိုယ္ထိ လက္ေရာက္လုပ္ကိုင္ရန္ ေက်ာင္းမွ ႏွစ္၀က္တြင္ ထြက္၍ သခင္ဘ၀သို႔ ေျပာင္းခဲ့သည္။ ျမန္မာစာသင္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေနရစဥ္က ကၽြန္ေတာ္ အထူးမေပ်ာ္ႏိုင္သည့္ အခ်က္ တခ်က္ ရွိေလသည္။ ထုိအခ်က္မွာ ကစားခုန္ျခင္း၊ ကေလးဘ၀သစ္ပင္တက္၊ ေရကူးအလုပ္မ်ိဳး ပိတ္ပင္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေလသည္။ ဤအခ်က္တြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မိဘမ်ားလည္း တစ္သေဘာ တည္းေလာက္ပင္ ရွိသည္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွာ သစ္ပင္ တက္ျခင္း၊ ေရကူးျခင္း စေသာ ကိုယ္လက္ က်န္းမာ က်င္လည္မႈကို ေလ့လာခြင့္မရ၊ သစ္ပင္ တက္သည္ကို ျမင္လွ်င္ အဆိုအမည္ခံရသည္။

ေရကူးသည္ကိုျမင္လွ်င္ အရုိက္ခံရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ယေန႔အထိ ကၽြန္ေတာ္မွာ ဥာဏ္ပညာ မွ အခြင့္ အလမ္း ရခဲ့ ၍ ေပါက္ေျမာက္ခဲ့သေလာက္ ကိုယ္လက္က်န္းမာက်င္လည္ေရးတြင္ အခြင့္အလမ္း မရခဲ့၍ မ်ားစြာ ခ်ိဳ႕ယြင္းေနေပသည္။ ေရနံေခ်ာင္းအမ်ိဳးသား ေက်ာင္းေနစဥ္ ကလည္း အခြင့္အလမ္းမရခဲ့၊ မရခဲ့သည္မွာ အမ်ိဳးသားေက်ာင္းျဖစ္သည့္အတုိင္း၊ ဆင္းရဲ သျဖင့္ ကစားခုန္စား၊ ေလ့က်င့္ရာေနရာ၊ ကိရိယာ၊ တန္ဆာပလာမ်ား မထားႏိုင္၍ပင္ ျဖစ္သည္။ ဗမာျပည္တြင္ ဘုန္းႀကီးမ်ားႏွင့္ ေရွးလူႀကီးမ်ား၏ အခ်ိဳ႕ အယူအဆမ်ားကို ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ေအာင္ ျပဳျပင္သင့္ေပသည္။ သို႔မဟုတ္လွ်င္ ဗမာျပည္ႏွင့္ ဗမာလူမ်ိဳး တို႔ အေျခေနသည္ တိုးတက္သင့္သေလာက္ တိုးတက္မည္ မဟုတ္ေခ်။

ပညာဆိုသည္မွာ စာအုပ္စာတမ္းတတ္၍ စာသိမႈကို ပညာဟု မဆိုေပ။ ပညာသည္ "အတိုင္းအဆမထင္" အလြန္ က်ယ္ေျပာ နက္နဲ လွေပသည္။ ကမၻာရွိ စာအုပ္အားလံုးပင္လွ်င္ ပညာအားလံုးကို ေလာကျပင္က်ယ္ တည္းဟူေသာ ေက်ာင္းႀကီး၌ ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္ ပုခက္ တြင္းမွ ေျမႀကီးထဲသို႔ ေရာက္သည္ အထိ ပညာသင္သားမ်ား ျဖစ္ေနၾကေစသည္။ ထို႕ေႀကာင့္ ပညာသင္ႀကားမႈသည္ အမွန္စင္စစ္အားျဖင့္ လူ၏ တသက္ပန္တြင္ ကုန္ဆုံးသည္ဟု မဆိုႏိုင္ ေပ။

ပညာတတ္သူသည္ ေလာကရိွအရာရာကို အခြင့္အလမး္လိုက္ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ႏိုင္စြမ္း ေသာ ဥာဏ္အားလုံး ကို၄င္း၊ မိမ္ဥာဏ္အျမင္အရစိတ္ေန စိတ္ထား ဓိတ္ဓါတ္ကို၄င္း၊ (Emotion of The Education) ျပဳျပင္ျပဳစုစီမံထားခဲ့သူသာလွ်င္ ျဖစ္သည္။ ဘီေအပင္ ေအာင္ေစကာမူ၊ ပါရဂူဘြဲ႕ႀကီး ပင္ရေစကာမူ၊ ပညာဆိုေသာ သဘာ၀အဓိပၸါယ္ကို ေကာင္းစြာ သုံးသပ္ နားလည္းျခင္းမရိွခဲ့ေသာ္ တကယ္ အရာမေရာက္ အသုံးမ၀င္ေပ။ ပညာသည္ စာအုပ္ မ်ားထဲ၌သာရိွသည္မဟုတ္ စာအုပ္ေက်ာ္၍ ျမင္စြမ္းႏိုင္ျခင္းကို ေဆာင္ႏိုင္ရေပမည္။ ပညာသည္ လူ၏ဥာဏ္မ်ားကို တိုးတက္ေစရမည္။ လူထု၏ ဆႏၵအားလုပ္အားကို ႏူးညႊတ္ေစ ရမည္။ ရာဇ၀င္သိရုံသမဟုတ္၊ ရာဇ၀င္ကို ဖန္တီးေစရမည္။ ေလာကဓါတ္ပညာ ကို သိရုံသာ မဟုတ္၊ ေလာကဓါတ္ပညာကို တိုးခ်ဲ႕ႏိုင္ရမည္။

ပထမပညာကို သိရုံသာမဟုတ္၊ ေျမသစ္၊ ေရသစ္၊ ေတာေတာင္တို႕ကို ရွာေဖြစုံစမ္းႏိုင္စြမ္းရိွေစရမည္။ ေလာကအေႀကာင္းကို နားလည္ေစရုံသာမဟုတ္သည့္ ထက္ေကာင္းေသာေလာကကို ဖန္ဆင္း ႏိုင္ေစရမည္။ ဤကားပညာ၏ သရုပ္အက်ဥ္းမွ်ပင္တည္း။ ပညာသည္ ကာလ၊ ေဒသ၊ ပေယာဂႏွင့္ ယွဥ္ရ မည့္ပညာတြင္ သညာလည္းပါသည္။ ဥာဏ္ႏွင့္လည္း ယွဥ္ရမည္။ ဥာဏ္ခ်မ္းသာ တိုးတက္ ၍"သညာ" မရိွပါမူလည္း ဤမွ်ပိုမိုဆန္းက်ယ္ အေျပာက်ယ္လွေသာ ေခတ္သစ္အေႀကာင္းကို နားမလညႏိုင္ေပ။

ေလာကဓါတ္ပညာကို အတတ္မသိဘဲ ေလာကဓါတ္ပညာဥာဏ္ကိုသုံးလွ်င္ ေလာကဓါတ္ပညာ၏ တန္ဘိုးကို ဒင္ျပည့္မသုံးႏိုင္ေပ။ တိုင္းျပည္အေျခအေန၊ ျပႆနာ၊ ေခတ္၏ အေျခအေနႏွင့္ မယွဥပါမူ တိုင္းျပည္ ေထာင္ျခင္း ေခတ္ျပင္ျခင္းမျပဳႏိုင္ေပ။ ေမြးကတည္းက ေသသည့္ အထိ အယူ၀ါဒ အေျပာင္းအလ ဲမရိွသူသည္ ပညတ္သည္ဟု မဆိုႏိုင္ေပ၊ လူတစ္ေယာက္၏ သက္တမ္းတြင္ အစပထမက သိျမင္လာေသာ စိတ္ေနစိတ္ထား၀ါဒတို႕သည္ အမွန္ခ်ည္းမဟုတ္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမည့္သာတည္။

ယေန႕အယူအဆႏွင့္ နက္ျဖန္အယူအဆတို႕မွာ တူခ်င္မွတူေပမည္။ အမွန္ကား လူတစ္ဦး၏ တစ္ဘ၀တြင္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕သည္ အယူ၀ါဒေျပာင္းလဲျခင္းမ်ားကို ေတြ႕ေသာအခါ ထိုလူသည္သမာဓိ မတည္ ေရွ႕ေနာက္ မညီ ဟု ထင္မွတ္မွားေလသည္။ သမာဓိမတည္ျခင္းသည္ ကိုယ္က်င့္တရားေဖာက္ လႊဲ၊ ေဖာက္ျပန္ျဖစ္ျခင္း ေပတည္။ ၀ါဒေျပာင္းမႈမွာ ဥာဏ္အျမင္၏ေျပာင္းလဲမႈေႀကာင့္ သမာဓိမတည္ ျခင္းမဟုတ္ေပ၊ တနည္း တိုးတက္ျခင္း ေပတည္း။

အမွန္အားျဖင့္ သမာဓိဆိုေသာစကားကို နက္နက္နဲနဲဆင္ျခင္လွ်င္ ေလာကရိွ လူအေပါင္းတို႕မွာ သမာဓိလက္ကိုင္ရရိွသူ ရိွေပသည္။ သမာဓိဆိုသည္မွာ ေလာက၏အေကာင္းအဆိုး၊ အက်ိဳးအျဖစ္ အပ်က္၊ သနစ္စုံကိုပိုင္းျခားထင္ထင္သိျမင္၍ ဆင္းရဲလည္း၀မ္းမနည္း၊ ခ်မ္းသာလည္း ၀မ္းမသာ၊ ပကတိစိတ္ထား ဥာဏ္အျမင္အရ လူခ်ီးမြမ္း၊ လူကဲ့ရဲ႕မႈ ေဘးဒုကၡအႏၱရာယ္တို႕ကို မထိတ္မလန္႕ တမတ္တည္း တည္ျငိမ္စြာ ရိွျခင္းကို ဆိုေလသည္။

ဘုရားအစရိွေသာ သူေတာ္ေကာင္းတို႕၏ စိတ္တည္ေနပုံမ်ိဳးတည္း။ သုိ႕ျဖစ္ရာ သာမန္ကိုယ့္က်င့္အမူအရာ ဘမ္းျပ တည္ျငိမ္မႈကို လူအေပါင္း က သမာဓိ ဟု လူမ်ားေျပာစမွတ္ျပဳႀကေလသည္။ အမွန္စင္စစ္ကား-ထိုဘမ္းျပ တည္ျငိမ္မႈ ေနာက္တြင္ မည္မွ် အတြင္း ေဖာက္လႊဲေဖာက္ျပန္မႈမ်ား တိုးပြားမ်ားျပားသည္ကို လူအေပါင္း တို႕ မစဥ္းစားမိႀကေခ်။ ကၽြန္ေတာ္သည္ ဣေျႏၽၵႀကီး၍ မ်က္ႏွာထားအလြန္တည္သူ တေယာက္ ဟု အသိအမွတ္အျပဳခံရေလ သည္။ ကၽြန္ေတာ္၏ကိုယ္အမူအရာ စိတ္ထားသရုပ္တို႕သည္ ေဖာက္လႊဲ ေဖာက္ျပန္ သေဘာကို မျပေပ။ သို႕ေသာ္အကယ္ပင္ ကၽြန္ေတာ္သည္သမာဓိရိွ၏။ မည္မွ် သမာဓိ တရားကို ပိုင္ဆိုင္ေပသ နည္း။ ကၽြန္ေတာ္သာလွ်င္ အသိဆုံးျဖစ္ေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္၏ အတြင္း လႈပ္ရွားမႈတို႕ကို ဤစာအုပ္ ကိုဖတ္ရင္းဖတ္ရင္း ေတြ႕ျမင္ႀကရေပလိမ့္မည္။

ကၽြန္ေတာ္ ၏ အတြင္းလႈပ္ရွားမႈမ်ားကား သမာဓိတရား ကို လုံး၀မပိုင္ဆိုင္ေသးျခင္း၏ အမွတ္လကၡဏာ ပင္တည္း။ ယခုလည္း ကၽြန္ေတာ္သမာဓိတရားကို ပိုင္ျပီေလာ။ လုံး၀မပိုင္ဆိုင္ေသးေပ။ ထို႕ ေႀကာင့္ လူတိုင္း ပိုင္ဆိုင္ျခင္း မရိွေသးေသာ သမာဓိတရားကို စကားလုပ္မဆိုႀကပါႏွင့္ဦး။ လူတစ္ေယာက္ ဥာဏ္အျမင္ လႈပ္ရွား ေျပာင္းလဲ မူ၀ါဒေျပာင္းလဲမႈကို သမာဓိမတည္ ဟု တံဆိပ္ အရိုက္ မေစာသင့္ေပ။ 

ဥပမာ အားျဖင့္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္မ်ားက အရွင္အာဒိစၥ၀ံသဆိုေသာ ကိုယ္ေတာ္အား သာသနာေတာ္တြင္ ဘိကၡဴနီမမ်ား ရိွသင့္သည္ဟု စာအုပ္တအုပ္ ေရးသားမႈေႀကာင့္ ၀ိုင္းပယ္ႀက၏။ သပိတ္ေမွာက္ႀက၏။ အမွန္ကား သူ၏ေျပာင္းလဲမႈသည္ မွားခ်င္လည္းမွားေပမည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း ပုထုဇဥ္တို႕၏ ဂတိ အလားျဖင့္ အမွားမရိွသူ မရိွ။ အမွားသိမွ အမွန္ျမင္ေလသည္။ အမွားတခါလုပ္မိ လွ်င္ အမွားႏွစ္ခါ လုပ္မိေသာ အခါ မွန္လာေပလိမ့္မည္။

သို႕ေသာ္လည္း မွားပင္မွားေစကာမူ၊ မိမိဥာဏ္အျမင္အေလွ်ာက္ေျပာင္းလဲမႈမွာ ရိွအပ္သည္သာ တည္၊ ေလွနံဓါးထစ္ ဆိုေသာ အလုပ္အေျပာအေတြးတို႕မွာပညာ၏ အဓိပၸါယ္ဆန္႕က်င္ဘက္ေပ တည္း။
ဗုဒၶေဂါတမ သည္ သဗၺညဴတ ေရႊဥာဏ္ေတာ္ကို ေျခာက္ႏွစ္တိုင္တိုင္ အမွားအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေက်ာ္ကာ ရွာေဖြ ေတြ႕ရိွ ခဲ့ေလသည္။ ထိုဥာဏ္ေတာ္ရွာေဖြရန္ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ေသာအစ၌ သိဒၶတၳမင္းသားသည္ မိမိ ဥာဏ္အျမင္ အရ အႏုမာနမ်က္ရမ္းဆ၍ ေျပာင္းလဲမႈရိွလာေလသည္။

အလွယ္လွယ္အေျပာင္း ေျပာင္းအေသာင္းမကေသာ ေမာင္းမမိႆံေခၽြရံ ပရိသတ္တို႕ႏွင့္တကြ၊ နန္းသုံး ေဆာင္၀ယ္ မင္းစည္းစိမ္ ကို စြန္႕ပယ္၍ ေသာင္မျမင္ကမ္းမျမင္ ရေသ့၊ ရဟန္းအသြင္ေလ်ာ္ေတသကၤန္း တို႕ ၀တ္ဆင္၍ "ဘိကၡဴနီသီေလာတိယာစနသီေလာတီ ဘိကၡဴ"ဟူသည္ႏွင့္အညီ၊ သူေတာင္းစားဘ၀မ်ိဳးသို႕ ေျပာင္းလဲမႈ သည္ သာမန္ပကတိ မ်က္စိအားျဖင့္ႀကည့္လွ်င္ ရူးသည္မိုက္သည္ဟု ဆိုရေပမည္။ မိမိ၏ မင္းစိတ္ မင္း၀ါဒကို ဆန္းက်ယ္ေသာ ေလာကစိတ္၊ ေလာက၀ါဒ အား ဤသုိ႕ေျပင္းလြဲခဲ့ေလသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
မွတ္ခ်က္-မူရင္းသတ္ပုံအတိုင္း။
.